17-9-1 کلیات

به‌طور معمول دستورالعمل‌های‌ بهره‌برداری‌ از گاز طبیعی‌ و توصیه‌های‌ ایمنی‌ در زمان عقد قرارداد و یا بعد از آن توسط‌ شرکت‌ گاز ناحیه‌ در اختیار مشترکین‌ قرار داده می‌شود. با وجود این‌، در پیوست‌ یک‌ (راهنمای‌ ایمنی‌) برخی‌ نکات مهم‌ آورده شده است‌.

17-9-1-1 اجرای‌ هرگونه‌ تغییرات یا تعمیر در سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز موجود در ساختمان‌ها باید بر طبق‌ این‌ مقررات انجام شود.

17-9-1-2 قبل‌ از انجام هرگونه‌ تعمیر و یا تغییر در سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز داخل‌ ساختمان مراتب‌ باید به‌اطلاع شرکت‌ گاز ناحیه‌ مربوطه‌ رسانده شود و بر طبق‌ ضوابط‌ و دستورالعمل‌های‌ مربوط، مجوز لازم اخذ گردد.

17-9-1-3 هرگونه‌ عملیات ساختمانی‌ در ساختمان‌هایی‌ که‌ دارای‌ سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز طبیعی‌ هستند، باید به‌نحوی‌ انجام شود که‌ هیچ‌گونه‌ آسیب‌ و یا تنشی‌ به‌سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز ساختمان وارد نشود.

17-9-2 نکات قابل‌ توجه‌ در دوره بهره‌برداری‌

17-9-2-1 مشترک باید کلیه‌ ضوابط‌ و دستورالعمل‌های‌ ایمنی‌ استفاده از گاز طبیعی‌ را (با توجه‌ به‌ مسئولیت‌های‌ مندرج در 17-1-6) رعایت‌ نماید. این‌ ضوابط‌ در (پیوست‌ یک‌-راهنمای‌ ایمنی‌) آورده شده است‌.

17-9-2-2 هرگونه‌ تغییر در ساختمان محل‌ نصب‌ موتورخانه‌ که‌ منجر به‌کم‌ شدن فضا و یا مسدود و یا کم‌ شدن مسیرهای‌ پیش‌بینی‌ شده برای‌ تأمین‌ هوای‌ مورد نیاز احتراق شود، مجاز نیست‌.

17-9-2-3 هرگونه‌ تغییر در وسایل‌ و لوازم گازسوز، اعم‌ از اجاق گاز و یا سیستم‌ حرارت مرکزی‌، که‌ موجب‌ افزایش‌ مصرف گاز بیشتر از پیش‌بینی‌ اولیه‌ شود، مجاز نیست‌.

17-9-2-4 هر نوع کندهکاری‌ در مسیرهای‌ عبور لوله‌ گاز در داخل‌ و یا خارج از ساختمان باید با آگاهی‌ از مسیرهای‌ عبور لوله‌ گاز به‌نحوی‌ انجام شود که‌ به‌لوله‌ و پوشش‌ محافظ‌ روی‌ لوله‌ هیچ‌گونه‌ آسیبی‌ وارد نشود.

17-9-2-5 در صورت صدمه‌ دیدن لوله‌ گاز و یا پوشش‌ روی‌ آن در هنگام کندهکاری‌، هرگونه‌ تعمیرات باید با اطلاع شرکت‌ گاز ناحیه‌ مربوطه‌ انجام شود.

17-9-2-6 کنتور و تنظیم‌کنندة فشار گاز که‌ توسط‌ شرکت‌ گاز ناحیه‌ نصب‌ شده است‌، به‌هیچ‌وجه‌ نباید دستکاری‌ شود. در صورت مشاهده هرگونه‌ اشکال در آن‌ها مراتب‌ باید جهت‌ تعمیر و یا سرویس‌ به‌شرکت‌ گاز ناحیه‌ اطلاع داده شود.

17-9-2-7 شیر اصلی‌ گاز (بعد از کنتور) به‌ هیچ‌ وجه‌ نباید بدون اطلاع و هماهنگی‌ کلیه‌ مصرف‌کنندگان گاز ساختمان بسته‌ شود. وصل‌ مجدد گاز باید با حضور و اطلاع کلیه‌ مصرف‌کنندگان و پس‌ از حصول اطمینان کامل‌ از بسته‌ بودن شیر گاز کلیه‌ نقاط مصرف، انجام شود. برای‌ جلوگیری‌ از بسته‌ شدن اتفاقی‌ این‌ شیر نصب‌ تابلوی‌ هشداردهنده لازم است‌.

17-9-2-8 هرگونه‌ دستکاری‌ در لوازم گازسوز، به‌ویژه تغییر در تنظیم‌ مشعل‌ موتورخانه‌ و یا حس‌کننده فشار گاز و هوای‌ مشعل‌، باید توسط‌ افراد و یا شرکت‌های‌ مجاز انجام شود.

17-9-2-9 قطع‌ کردن و از مدار خارج نمودن لوازم کنترل و محافظ‌ شعله‌ در سیستم‌های‌ حرارت مرکزی‌ مجاز نیست‌.

17-9-2-10 از لوله‌کشی‌ گاز نباید به‌منظور اتصال زمین‌ استفاده شود.

17-9-3 تغییر در سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز ساختمان

17-9-3-1 هرگونه‌ تغییر در سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز ساختمان، باید با تأیید مهندس ناظر و توسط‌ افراد و یا شرکت‌های‌ مجاز انجام شود.

17-9-3-2 پس‌ از پایان تغییرات در سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز ساختمان و قبل‌ از استفاده مجدد از آن مراتب‌ باید به‌اطلاع شرکت‌ گاز ناحیه‌ مربوطه‌ رسانیده شود.

17-9-3-3 کلیه‌ قسمت‌هایی‌ که‌جدیداً اجرا شده و یا تحت‌ تعمیر قرار گرفته‌اند، باید برای‌ انجام بازرسی‌ مهندس ناظر قابل‌ مشاهده و دسترسی‌ باشد و براساس این‌ مقررات تحت‌ آزمایش‌ فشار هوا (و یا گاز نیتروژن) قرار گیرند.

17-9-3-4 چنانچه‌ مهندس ناظر، اجرای‌ سیستم‌ لوله‌کشی‌ جدید گاز را مورد تأیید قرار دهد، باید گواهینامه‌ مربوطه‌ را صادر نماید. ارایه‌ نسخه‌ای‌ از این‌ گواهینامه‌ به‌شرکت‌ گاز ناحیه‌، برای‌ وصل‌ مجدد گاز، الزامی‌ است‌.

17-9-3-5 شرکت‌ گاز ناحیه‌ در صورت اطلاع از هرگونه‌ تغییرات غیرمجاز و یا توسعه‌ سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز داخل‌ ساختمان که‌ بدون رعایت‌ این‌ مقررات انجام شده باشد، نسبت‌ به‌قطع‌ گاز مشترک اقدام می‌نماید.

17-9-3-6 برای‌ تخریب‌ ساختمان و جمع‌آوری‌ سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز، مراتب‌ باید به‌اطلاع شرکت‌ گاز ناحیه‌ برسد.

17-9-4 تعمیر سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز ساختمان

17-9-4-1 هرگونه‌ تعمیر در سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز ساختمان باید توسط‌ افراد و یا شرکت‌های‌ مجاز با رعایت‌ این‌ مقررات انجام گیرد.

17-9-4-2 قبل‌ از هرگونه‌ تعمیر باید گاز موجود در لوله‌ به‌فضای‌ مناسب‌ و باز تخلیه‌ شود. تخلیه‌ گاز در محفظه‌ احتراق دیگ‌های‌ حرارت مرکزی‌ یا از طریق‌ لوازم گازسوز مجاز نمی‌باشد.

17-9-4-3 در صورت قطع‌ اتصال لوازم گازسوز از سیستم‌ لوله‌کشی‌ گاز، شیر مربوطه‌ باید با درپوش مناسب‌ مسدود و سپس‌ مورد آزمایش‌ نشتی‌ قرار گیرد.

17-9-4-4 هرگونه‌ کنده‌کاری‌ و انجام تعمیرات لوله‌ گاز توکار، جهت‌ جلوگیری‌ از آسیب‌ به‌پوشش‌ خارجی‌ لوله‌، باید در حداقل‌ زمان ممکن‌ انجام شود.

17-9-4-5 در هنگام انجام تعمیرات لوله‌کشی‌ گاز ساختمان، نباید هیچ‌گونه‌ تنش‌ و بار اضافه‌ بیش‌ از حد مجاز به‌لوله‌ وارد شود.

17-9-4-6 حفاظت‌ لوله‌کشی‌ گاز

اگر محل‌ قرارگیری‌ لوله‌ گاز به‌نحوی‌ باشد که‌ باربر آن وارد شود (لوله‌هایی‌ که‌ از دیوار و سقف‌ و کف‌ ساختمان عبور می‌کنند) باید در برابر بارهای‌ وارده محافظت‌ شوند.

17-9-4-7 اگر شبکه‌ لوله‌کشی‌ گاز ساختمان در اثر صدمات مکانیکی‌ یا علل‌ دیگر دچار آسیب‌ شود، صاحب‌ ساختمان یا نمایندة قانونی‌ او باید از طریق‌ افراد حقیقی‌ و یا حقوقی‌ ذیصلاح برای‌ رفع‌ اشکال پیش‌ آمده اقدام نماید.

17-9-4-8 در صورتی‌ که‌ آسیب‌ وارده به‌لوله‌کشی‌ گاز وضع‌ خطرناکی‌ را ایجاد نماید، باید بلافاصله‌ توسط‌ صاحب‌ ساختمان یا نمایندة قانونی‌ او، گاز از طریق‌ شیر اصلی‌ ساختمان قطع‌ و اقدامات بعدی‌ برای‌ رفع‌ اشکال پیش‌ آمده فوراً انجام شود. در موارد اضطراری‌ بستن‌ شیر روی‌ علمک‌ مجاز می‌باشد.

17-9-4-9 در صورت بروز صدمه‌ به‌نحوی‌ که‌ مفاد بندهای‌ 17-9-4-7 و 8 قابل‌ انجام نباشد، صاحب‌ ساختمان یا نمایندة قانونی‌ او باید فوراً ادارة گاز ناحیه‌ را مطلع‌، و تا زمان قطع‌ کامل‌ گاز، ایمنی‌ داخل‌ و خارج ساختمان را کنترل نماید.

17-9-4-10 هر قسمت‌ ساختمان که‌ بر اثر بریدن، شکافتن‌ یا سوراخ کردن به‌منظور اجرای‌ شبکه‌ لوله‌کشی‌ گاز ساختمان، ضعیف‌ شود و یا آسیب‌ ببیند، باید پس‌ از خاتمه‌ لوله‌کشی‌ گازمجدداً تعمیر و تقویت‌شده و به‌حالت‌ ایمن‌ و بی‌خطر بازسازی‌ گردد.

17-9-4-11 کانال‌هایی‌ که‌ برای‌ لوله‌گذاری‌ به‌ موازات پی‌ ساختمان حفر می‌شوند، نباید زیر محدوده سطح‌ باربر پی‌ قرار گیرد.