آیین‌نامه‌ها

صفحه اصلی / آیین‌نامه‌ها

2-9 علائم و تعاریف

1-2-9 گستره

در این فصل علائم اختصاری و تعاریف اصطلاحات استفاده شده در این مبحث تعریف می‌شوند.

2-2-9 علائم اختصاری
علامت تعریف واحد
a عمق بلوک مستطیلی تنش معادل. میلی‌متر
av دهانه‌ی برش، برابر با فاصله‌ی مرکز بار متمرکز تا بر تکیه‌گاه در اعضای پیوسته یا طره‌ای، یا تا مرکز تکیه‌گاه در اعضای با تکیه‌گاه ساده. میلی‌متر
Ab سطح مقطع یک میلگرد با سیم. میلی‌متر مربع
Abp مساحت صفحه‌ی متصل به عضو فشاری در تماس با بتن یا گروت. میلی‌متر مربع
Abrg مساحت خالص اتکایی سرگل میخ، میل مهار یا میلگرد آج‌دار سَر‌دار. میلی‌متر مربع
Ac سطح مقطع بتن که در برابر انتقال برش مقاومت می‌کند. میلی‌متر مربع
Acf بررگترین سطح مقطع ناخالص دو نوار متعامد دال-تیر در محل یک ستون، در دال‌های دو طرفه. میلی‌متر مربع
Ach سطح مقطع هسته‌ی عضو که تا بر بیرونی آرماتور عرضی اندازه‌گیری می‌شود. میلی‌متر مربع
Acp سطح مقطع عضو محصور به محیط خارجی آن. میلی‌متر مربع
Acs سطح مقطع در یک انتهای بست در روش خرپایی (مدل بست و بند) که عمود بر محور بست منظور می‌شود. میلی‌متر مربع
Act مساحت قسمتی از مقطع که پس وجه کششی خمشی و مرکز سطح مقطع ناخالص قرار دارد میلی‌متر مربع
Acv سطح مقطع ناخالص بتن احاطه شده در ضخامت جان و طول مقطع در راستای نیروی برشی در دیوارها، و سطح مقطع ناخالص بتن در دیافراگم‌ها. سطح ناخالص، مساحت کل مقطع تعریف شده منهای مساحت بازشوها در آن است. میلی‌متر مربع
Acw سطح مقطع بتن در یک دیوار پایه (جرز دیوار)، قطعه‌ی دیواری افقی یا تیر هم بند در دیوارهای هم بسته که در مقابل برش مقاومت می‌کند میلی‌متر مربع
Aef , sl مساحت تکیه‌گاهی مؤثر در زبانه‌ی برشی. میلی‌متر مربع
Af سطح مقطع آرماتور کشسی در نشیمن‌ها که برای تحمل خمش به کار برده می‌شود. میلی‌متر مربع
Ag سطح مقطع ناخالص یک عضو بتنی. در یک مقطع مجوف فضای خالی منظور نمی‌شود. میلی‌متر مربع
Ah سطح مقطع کل آرماتور برشی موازی با آرماتور کششی اصلی در نشیمن‌ها. میلی‌متر مربع
Ahs مجموع سطوح میلگردهای قلاب‌دار و یا سَردار که در مقطع بحرانی به مقاومت تسلیم می‌رسند. میلی‌متر مربع
Aj سطح مقطع مؤثر برشی در یک ناحیه‌ی اتصال در صفحه‌ای موازی با صفحه‌ی آن دسته از آرماتورهای تیر که باعث ایجاد برش در ناحیه‌ی اتصال می‌شوند. میلی‌متر مربع
Ai مساحت کل آرماتور طولی مقاوم در برابر پیچش. میلی‌متر مربع
Al,min حداقل مساحت آرماتور طولی مقاوم در برابر پیچش. میلی‌متر مربع
An مساحت آرماتور در یک نشیمن که در برابر نیروی قیدی ضریب‌دار Nus مقاومت می‌کند. میلی‌متر مربع
Anz مساحت یک وجه از ناحیه‌ی گره‌ای با یک مقطع از ناحیه‌ی گره‌ای میلی‌متر مربع
ANa سطح تأثیر تصویر شده‌ی یک مهار چسبی منفرد یا گروهی از مهارهای چسبی برای محاسبه‌ی مقاومت پیوستگی در کشش. میلی‌متر مربع
ANao سطح تأثیر تصویر شده‌ی یک مهار چسبی منفرد برای محاسبه‌ی مقاومت پیوستگی در کشش در صورتی که با فاصله از لبه با فاصله‌ی بی‌مهارها محدود نشده باشد میلی‌متر مربع
ANc سطح شکست تصویر شده‌ی بتن از یک مهار منفرد یا گروه مهارها برای محاسبه‌ی مقاومت در کشش. میلی‌متر مربع
ANco سطح شکست تصویر شده‌ی بتن از یک مهار منفرد برای محاسبه‌ی مقاومت در کشش در صورتی که با فاصله از لبه با فاصله‌ی بین مهارها محدود نشده باشد. میلی‌متر مربع
A0 مساحت ناخالص محدود به مسیر جریان برش ناشی از پیچش. میلی‌متر مربع
Aoh سطح محدود به محورهای بیرونی‌ترین آرماتور عرضی بسته‌ی پیچشی میلی‌متر مربع
Apd مساحت کل اشغال شده توسط داکت‌ها و غلافها. میلی‌متر مربع
As مساحت آرماتور طولی کششی میلی‌متر مربع
A’s مساحت آرماتور طولی فشاری. میلی‌متر مربع
Asc مساحت آرماتورر کششی اصلی در یک نشیمن. میلی‌متر مربع
Ase,N سطح مقطع مؤثر مهار در کشش. میلی‌متر مربع
Ase,V سطح مقطع مؤثر مهار در برش. میلی‌متر مربع
Ash سطح مقطع کل آرماتور عرضی، شامل سنجاقی‌ها، در فاصله‌ی S از یک دیگر و عمود بر ضلع bc از مقطع عضو. میلی‌متر مربع
Asi مساحت کل آرماتور سطحی در فاصله‌ی si در لایه‌ی i اُم متقاطع با پست با آرماتوری با راویه‌ی  iα نسبت به محور بست. میلی‌متر مربع
As,min حداقل مساحت آرماتور خمشی. میلی‌متر مربع
Ast مساحت کل آرماتور طولی شامل میلگردها و نیم رخ‌های فولادی میلی‌متر مربع
At مساحت یک ساق خاموت بسته، دورگیر و یا تنگ مقاوم در برابر پیچش در فاصله‌ی s. میلی‌متر مربع
Ath مجموع سطوح تنگ یا خاموت‌هایی که میلگردهای قلابدار را محصور می‌کنند میلی‌متر مربع
Atr سطح مقطع کل آرماتورهای عرضی در فاصله‌ی s که صفحه‌ی محتمل ترک‌خوردگی آرماتورهایی را که مهار می‌شوند، قطع می‌کند. میلی‌متر مربع
Ats مساحت آرماتور در یک بند. میلی‌متر مربع
Att مجموع سطوح تنگ‌ها یا خاموت‌هایی که به عنوان تنگ‌های موازی برای میلگردهای سَردار عمل می‌کنند. میلی‌متر مربع
Av مساحت آرماتور برشی در فاصله‌ی S. میلی‌متر مربع
Avd مساحت کل هر گروه از آرماتورهای قطری، در یک تیر همبند با آرماتورگذاری قطری. میلی‌متر مربع
Avf مساحت آرماتور برش-اصطکاک میلی‌متر مربع
Avh مساحت آرماتور برشی موازی آرماتور کششی خمشی در فاصله‌ی S2. میلی‌متر مربع
Av,min حداقل مساحت آرماتور برسی در فاصله‌ی s. میلی‌متر مربع
AVc سطح شکست تصویر شده‌ی بتن در یک مهار یا گروه مهارها برای محاسبه‌ی مقاومت در برش. میلی‌متر مربع
AVco سطح شکست تصویر شده‌ی بتن در یک مهار برای محاسبه‌ی مقاومت در برش در صورتی که با تأثیرات گوشه، فاصله یا ضخامت عضو محدود نشده باشد. میلی‌متر مربع
A1 سطح بارگذاری شده در محاسبه‌ی مقاومت اتکایی، مقاومت بست یا مقاومت گره. میلی‌متر مربع
A2 مساحت قاعده‌ی پایینی مخروط، هرم و با گوه‌ی ناقص، که کلاً در درون تکیه‌گاه قرار گرفته و سطح بالایی آن A1 بوده و بال‌های جانبی آن دارای شیب یک به دوی قائم به افقی می‌باشند. میلی‌متر مربع
b عرض وجه فشاری عضو. میلی‌متر
bc بعد هسته‌ی مرکزی مقطع عضو که در محاسبه‌ی مساحت Ash به کار می‌رود. این عرض تایر خارجی آرماتور عرضی اندازه‌گیری می‌شود. میلی‌متر
bf عرض مؤثر بال. میلی‌متر
b0 محیط مقطع بحرانی برای برش دو طرفه در دال‌ها و شالوده‌ها. میلی‌متر
bs عرض یک بست. میلی‌متر
bsl عرض زبانه‌ی برشی. میلی‌متر
bslab عرض مؤثر دال. میلی‌متر
bt عرض قسمتی از سطح مقطع که خاموت‌های بسته‌ی مقاوم در برابر پیچش را در بر می‌گیرد. میلی‌متر
bv عرض مقطع در سطح تماسی که برای محاسبه‌ی برش افقی در نظر گرفته می‌شود. میلی‌متر
bw عرض جان یا قطر مقطع دایره‌ای میلی‌متر
b1 بُعد مقطع بحرانی b0 در راستای دهانه‌ای که در آن لنگرها تعیین می‌شوند. میلی‌متر
b2 بُعد مقطع بحرانی b0 در راستای عمود بر b1. میلی‌متر
Bn مقاومت اتکایی اسمی. نیوتن
Bu بار اتکایی ضریب دار. نیوتن
c فاصله‌ی دورترین تار فشاری تا محور خنثی. میلی‌متر
cac فاصله‌ی بحرانی مورد نیار یک مهار کاشتنی در کشش از لبه جهت ایجاد مقاومت پایه که با شکست بتن یا پیوستگی مهار در بتن ترک نخورده بدون آرماتور اضافی جهت کنترل شکاف خوردگی، کنترل می‌شود. میلی‌متر
ca,max حداکثر فاصله از مرکز میله‌ی مهار تا لبه‌ی بتن. میلی‌متر
ca,min حداقل فاصله از مرکز میله‌ی مهار تا لبه‌ی بتن. میلی‌متر
ca1 فاصله‌ی مرکز میله‌ی مهار تا لبه‌ی بتن در یک راستا، اگر برش به مهار وارد می‌شود، ca1 در راستای اعمال برش است. اگر کشش به مهار وارد می‌شود. ca1 حداقل فاصله از لبه است. اگر مهارها در معرض برش در مقاطع نازک با ضخامت محدود قرار می‌گیرند، مطابق تعریف بند 9-18-5-2-4 است. میلی‌متر
ca2 فاصله از مرکز میله‌ی مهار تا لبه‌ی بتن در راستای عمود بر ca1 میلی‌متر
cb مقدار کمتر از: (الف) فاصله‌ی مرکز میلگرد یا سیم تا نزدیک‌ترین سطح بتن، و (ب) نصف فاصله‌ی مرکز تا مرکز میلگردها یا سیم‌هایی که مهار می‌شوند. میلی‌متر
cc پوشش خالص بنتی آرماتور. میلی‌متر
cNa فاصله‌ی تصویر شده از مرکز میله‌ی مهار در یک سمت مهار که برای تأمین کل مقاومت پیوستگی یک مهار چسبی لازم است. میلی‌متر
csl فاصله‌ی خط مرکزی نزدیک‌ترین ردیف مهارهای کششی به زبانه‌ی برشی تا خط مرکزی زبانه‌ی برشی، که در راستای برش اندازه‌گیری می‌شود. میلی‌متر
ct فاصله‌ی وجه داخلی ستون از لبه‌ی دال در راستای c1، ولی حداکثر برابر با c1. میلی‌متر
c1 بُعد ستون مستطیلی یا معادل مستطیلی، سر ستون یا دستک در راستای دهانه‌ای که در آن لنگرها تعیین می‌شوند. میلی‌متر
c2 بُعد ستون مستطیلی یا معادل مستطیلی، سر ستون یا دستک اندازه‌گیری شده در راستای عمود بر c1. میلی‌متر
C ضریب ثابت مقطع جهت تعیین شده مشخصات پیچشی دال و تیر
Cm ضریب ارتباط دهنده‌ی نمودار لنگر واقعی به نمودار لنگر یکنواخت معادل.
d فاصله‌ی دورترین تار فشاری بتن از مرکز ثقل آرماتور کششی طولی. میلی‌متر
‘d فاصله‌ی دورترین تار فشاری بتن از مرکز ثقل آرماتور فشاری طولی. میلی‌متر
da قطر خارجی مهار یا قطر میله‌ی گل‌میخ سَر‌دار، پیچ سُردار یا پیچ قلاب‌دار. میلی‌متر
d’a مقدار جایگزین da در صورت استفاده از مهار بزرگتر از اندازه‌ی مورد نیاز. میلی‌متر
dagg حداکثر اندازه‌ی اسمی سنگ‌دانه‌های درشت. میلی‌متر
db قطر اسمی میلگرد یا سیم. میلی‌متر
dpile قطر شمع در بستر شالوده. میلی‌متر
D بار مرده‌ی بهره‌برداری یا اثرات ناشی از آن، بدون ضریب.
Ds بار اضافه شده‌ی مرده و یا اثرات ناشی از آن در حد بهره‌برداری.
Dw بار مرده ناشی از وزن عضو یا اثرات ناشی از آن در حد بهره‌برداری.
eh فاصله‌ی سطح داخلی میله‌ی پیچ J شکل یا L شکل تا نوک خارجی پیچ J شکل یا L شکل. میلی‌متر
e’N فاصله‌ی بین برآیند بار کششی وارد بر گروه مهار تحت کشش و خط مرکزی گروه مهار در کشش که همیشه مثبت است. میلی‌متر
e’V فاصله‌ی بین برآیند بار برشی وارد بر گروه مهار تحت برش در یک راستا و خط مرکزی گروه مهار در برش در همان راستا که همیشه مثبت است. میلی‌متر
E تأثیر نیروهای افقی یا قائم ناشی ناشی از زلزله.
Ec مدول الاستیسیته‌ی بتن. مگاپاسکال
Ecb مدول الاستیسیته‌ی بتن تیر. مگاپاسکال
Ecs مدول الاستیسیته بین دال. مگاپاسکال
EI سختی خمشی عضو. نیوتن میلی‌متر مربع
  سختی خمشی مؤثر عضو. نیوتن میلی‌متر مربع
Es مدول الاستیسیته‌ی فولاد. مگاپاسکال
f’c مقاومت فشاری مشخصه‌ی بتن. مگاپاسکال
  جذر مقاومت فشاری مشخصه‌ی بتن. در روابط ارائه شده حاصل این جذر همواره بعد تنش (مگاپاسکال) دارد. مگاپاسکال
f فرکانس دوره‌ای کف هرتز
fce مقاومت فشاری مؤثر بتن در بست یا ناحیه‌ی گره. مگاپاسکال
fct متوسط مقاومت کششی شکاف خوردگی اندازه‌گیری شده. مگاپاسکال
fd تنش در دورترین تار بتن کششی ترک نخورده‌ی مقطع زیر اثر بار مرده‌ی بدون ضریب. مگاپاسکال
fr مدول گسیختگی بتن. مگاپاسکال
fs تنش کششی در آرماتور در اثر بارهای بهره‌برداری. مگاپاسکال
f’s تنش فشاری در آرماتور در اثر بارهای ضریب دار. مگاپاسکال
futa مقاومت کششی مشخصه‌ی فولاد مهار. مگاپاسکال
fy مقاومت تسلیم مشخصه‌ی آرماتور. مگاپاسکال
fya مقاومت تسلیم مشخصه‌ی فولاد مهار. مگاپاسکال
fyt مقاومت تسلیم مشخصه‌ی آرماتورهای عرضی. مگاپاسکال
F تأثیر بار بهره‌برداری ناشی از فشار مایعات با فشار کامل و ارتفاع حداکثر.
Fnn مقاومت اسمی در وجه ناحیه‌ی گره. نیوتن
Fns مقاومت اسمی بست. نیوتن
Fnt مقاومت اسمی بند. نیوتن
Fun نیروی ضریب‌دار وارد بر وجه یک ناحیه‌ی گره. نیوتن
Fus نیروی فشاری ضریب‌دار در یک بست نیوتن
Fut نیروی کششی ضریبدار در یک بند. نیوتن
h ضخامت، ارتفاع یا عمق کلی یک عضو. میلی‌متر
ha ضخامت عضوی که در آن مهار قرار گرفته در موازات محور مهار. میلی‌متر
hef عمق مؤثر جایگذاری مهار. میلی‌متر
hsx ارتفاع طبقه در طبقه‌ی x. میلی‌متر
hu ارتفاع مهار نشده‌ی جانبی دیوار با دیوار پایه (جرز دیوار) در دورترین تار فشاری، معادل Iu برای اعضای فشاری. میلی‌متر
hv عمق مؤثر کلاهک برشی. میلی‌متر
hw ارتفاع کل دیوار از پای آن تا بالا، با ارتفاع آزاد قطعه‌ی دیواری با دیوار پایه‌ی مورد نظر. میلی‌متر
hef,sl عمق مؤثر جایگذاری شده‌ی زبانه‌ی برشی میلی‌متر
hsl عمق جایگذاری شده‌ی زبانه‌ی برشی. میلی‌متر
hwcs ارتفاع کل دیوار در بالای مقطع بحرانی برای خمش و بارهای محوری میلی‌متر
hx حداکثر فاصله‌ی مرکز به مرکز میلگردهای پیرامون ستون یا المان مرزی دیوار که به گوشه‌ی خاموتها، دورگیرها و سنجاقی‌ها تکیه کرده‌اند. میلی‌متر
H تأثیر بار بهره‌برداری ناشی از فشار جانبی خاک، فشار آب زیر زمینی و یا فشار مصالح توده شده. نیوتن
I ممان اینرسی مقطع حول محور ثقل. میلی‌متر به توان 4
Ib ممان اینرسی مقطع ناخالص تیر حول محور ثقل. میلی‌متر به توان 4
Icr ممان اینرسی مقطع ترک خورده‌ی تبدیل یافته به بتن. میلی‌متر به توان 4
Ie ممان اینرسی مؤثر برای محاسبه‌ی تغییرشکل. میلی‌متر به توان 4
Iem ممان اینرسی مؤثر عضو در وسط دهانه. میلی‌متر به توان 4
Iel ممان اینرسی مؤثر عضو در بر تکیه‌گاه سمت چپ میلی‌متر به توان 4
Ier ممان اینرسی مؤثر عضو در بر تکیه‌گاه سمت راست میلی‌متر به توان 4
Ig ممان اینرسی مقطع ناخالص بتن حول محور ثقل بدون در نظر گرفتن آرماتورها. میلی‌متر به توان 4
Is ممان اینرسی مقطع ناخالص دال حول محور ثقل. میلی‌متر به توان 4
Ise ممان اینرسی آرماتورها حول محور ثقل مقطع عضو. میلی‌متر به توان 4
Isx ممان اینرسی نیمرخ فولادی سازه‌ای، لوله‌ها و جداره‌ها حول محور ثقل عضو مرکب. میلی‌متر به توان 4
k ضریب طول مؤثر در اعضای فشاری.
kc ضریب برای مقاومت شکست مبنای بتن در کشش.
kcp ضریب برای مقاومت اهرمی بتن.
kf ضریب مقاومت بتن.
kn ضریب تأثیر محصور شدگی.
krt شاخص آرماتور عرضی. میلی‌متر
l طول دهانه‌ی تیر یا دال یک طرفه؛ طول آزاد طره. میلی‌متر
lbe طول المان مرزی از وجه فشاری عضو. میلی‌متر
la طول جایگذاری اضافی میلگرد فراتر از محور تکیه‌گاه یا نقطه‌ی عطف. میلی‌متر
lc طولی عضو فشاری از مرکز تا مرکز گره‌ها. میلی‌متر
lcb طول قوسی خم میلگیرد در راستای محور آن. میلی‌متر
ld طول گیرایی کششی میلگرد آجدار، سیم آج‌دار و سیم‌های جوش شده‌ی آج‌دار یا ساده. میلی‌متر
ldc طول گیرایی فشاری میلگرد آج‌دار و سیم آجدار. میلی‌متر
ldh طول گیرایی کششی میلگرد آج‌دار قلاب‌دار یا سیم قلاب دار، اندازه‌گیری شده از بر خارجی قلاب تا محل مقطع بحرانی. میلی‌متر
ldt طول گیرایی کششی میلگرد آج‌دار سَر‌دار، اندازه‌گیری شده از وجه اتکایی سر میلگرد تا محل مقطع بحرانی. میلی‌متر
le طول باربر مهار در برش میلی‌متر
lext طول مستقیم ادامه داده شده در انتهای قلاب استاندارد. میلی‌متر
ln طول دهانه‌ی آزاد، اندازه‌گیری شده از بر تا بر تکیه‌گاه‌ها. میلی‌متر
lo طولی از عضو، اندازه‌گیری شده از وجه اتصال، که در آن باید فولادگذاری عرضی ویژه فراهم شود. میلی‌متر
lsc طول وصله‌ی پوششی فشاری. میلی‌متر
lst طول وصله‌ی پوششی کششی. میلی‌متر
lt طول دهانه‌ی عضو در آزمایش بارگذاری ‌این طول در دال‌های دو طرفه طول دهانه‌ی ضلع کوچک‌تر است. طول دهانه کوچکترین دو مقدار: (الف) فاصله‌ی محور تا محور تکیه‌گاهها، و (ب) فاصله‌ی آزاد بین تکیه‌گاهها به اضافه‌ی ضخامت عضو، h، است. در اعضای طره‌ای این طول دو برابر فاصله‌ی بر تکیه‌گاه تا انتهای طره است. میلی‌متر
lu طول مهار نشده‌ی ستون یا دیوار. میلی‌متر
lv طول بازوی کلاهک برشی از مرکز بار متمرکز یا عکس‌العمل تکیه‌گاهی میلی‌متر
lw طول کل دیوار یا طول قطعه‌ی دیواری یا دیوار پایه در راستای نیروی برشی. میلی‌متر
l1 طول دهانه در راستایی که لنگرها تعیین می‌شود، اندازه‌گیری شده از مرکز تا مرکز تکیه‌گاه‌ها. میلی‌متر
l2 طول دهانه در راستای عمود بر l1، اندازه‌گیری شده از مرکز تا مرکز تکیه‌گاه‌ها. میلی‌متر
L بار زنده بهره‌برداری یا اثرات ناشی از آن، بدون ضریب. میلی‌متر
Lr بار زنده‌ی بهره‌برداری بام یا اثرات ناشی از آن، بدون ضریب. میلی‌متر
Ma حداکثر لنگر ناشی از بارهای بهره‌برداری که در محاسبه‌ی تغییرشکل منظور می‌شود. نیوتن میلی‌متر
Mc لنگر ضریب‌دار تشدید شده برای در نظر گرفتن آثار ناشی از لاغری در عضو فشاری. نیوتن میلی‌متر
Mcr لنگر ترک‌خوردگی. نیوتن میلی‌متر
Mcre لنگر خمشی ناشی از بارهای خارجی که موجب ترک‌خوردگی می‌شود. نیوتن میلی‌متر
Mmax حداکثر لنگر ضریب‌دار در مقطع عضو ناشی از بارهای خارجی نیوتن میلی‌متر
Mn مقاومت خمشی اسمی مقطع. نیوتن میلی‌متر
Mnb مقاومت خمشی اسمی تیر شامل دال در کشش، که به گره متصل شده است. نیوتن میلی‌متر
Mnc مقاومت خمشی اسمی یک ستون در یک گره‌ی قاب، محاسبه شده با یک نیروی محوری ضریبدار، که با راستای نیروهای جانبی در نظر گرفته شده همساز بوده و کمترین مقاومت خمشی را نتیجه دهد. نیوتن میلی‌متر
Mo لنگر خمشی استاتیکی ضریب دار نیوتن میلی‌متر
Mp مقاومت خمشی پلاستیک مورد نیاز در مقطع کلاهک برشی نیوتن میلی‌متر
Mpr مقاومت خمشی محتمل عضو، با یا بدون باز محوری، در بر گره اتصال که با فرض تنش کششی در میلگردهای طولی حداقل برابر با 1.25fy و ضریب کاهش مقاومت ϕ برابر با 1/0 محاسبه می‌شود. نیوتن میلی‌متر
Msa حداکثر لنگر در دیوار ناشی از بارهای بهره‌برداری بدون در نظر گرفتن اثر P∆. نیوتن میلی‌متر
Msc لنگر ضریب‌دار دال که ستون در گره‌ی اتصال در برابر آن مقاومت می‌کند. نیوتن میلی‌متر
Mu لنگر ضریب‌دار در مقطع یک عضو. نیوتن میلی‌متر
Mua لنگر در وسط ارتفاع دیوار ناشی از بارهای جانبی ضریب‌دار و بارهای محوری ضریب­دار خارج از مرکز، بدون در نظر گرفتن اثرP∆. نیوتن میلی‌متر
Mv لنگر خمشی مقاوم آرماتورهای کلاهک برشی نیوتن میلی‌متر
M1 کوچک‌ترین لنگر ضریب‌دار دو انتهای عضو فشاری نیوتن میلی‌متر
M1ns لنگر ضریب‌دار عضو فشاری ناشی از بارهایی که تغییرمکان جانبی قابل ملاحظه ایجاد نمی‌کنند، در انتهایی که M1 اثر می‌کند. این لنگر با تحلیل الاستیک مرتبه‌ی اول سازه محاسبه می‌شود. نیوتن میلی‌متر
M1s لنگر ضریب‌دار عضو فشاری ناشی از بارهایی که تعبیر مکان جانبی قابل ملاحظه ایجاد می‌کنند، در انتهایی که M1 اثر می‌کند. این لنگر با تحلیل الاستیک مرتبه‌ی اول سازه محاسبه می‌شود. نیوتن میلی‌متر
M2 بزرگ‌ترین لنگر ضریب‌دار دو انتهای عضو فشاری. چنانچه بار جانبی در بین تکیه‌گاههای عضو وارد شود، M2 بزرگ‌ترین لنگر وارد به عضو در نظر گرفته می‌شود، لنگر M2 همواره مثبت منظور می‌گردد. نیوتن میلی‌متر
M2,min حداقل مقدار M2 نیوتن میلی‌متر
M2ns لنگر ضریب‌دار عضو فشاری ناشی از بارهایی که تغییرمکان جانبی قابل ملاحظه ایجاد نمی‌کنند، در انتهایی که M2 اثر می‌کند. این لنگر با تحلیل الاستیک مرتبه‌ی اول سازه محاسبه می‌شود. نیوتن میلی‌متر
M2s لنگر ضریب‌دار عضو فشاری ناشی از بارهایی که تغییرمکان جانبی قابل ملاحظه ایجاد می‌کنند، در انتهایی که M2 اثر می‌کند. این لنگر با تحلیل الاستیک مرتبه‌ی اول سازه محاسبه می‌شود. نیوتن میلی‌متر
n تعداد اقلامی مثل میلگردها، سیم‌ها و مهارها
n1 تعداد میلگردهای طولی در پیرامون هسته‌ی ستون یا دورگیرهای جند ضلعی که به گوشه‌ی دورگیر یا قلاب‌های لرزه‌ای تکیه دارند. یک گروه میلگرد به عنوان یک میلگرد منفرد محسوب می‌شود.
ns تعداد طبقات بالای مقطع بحرانی.
Na مقاومت اسمی پیوستگی در کشش در یک مهار منفرد چسبی. نیوتن
Nag مقاومت اسمی پیوستگی در کشش در یک گروه مهارهای چسبی. نیوتن
Nb مقاومت مبنای شکست بتن در کشش در یک مهار منفرد در بتن ترک خورده. نیوتن
Nba مقاومت مبنای پیوستگی در کشش یک مهار منفرد چسبی. نیوتن
Ncb مقاومت اسمی شکست بتن در کشش یک مهار منفرد. نیوتن
Ncbg مقاومت اسمی شکست بتن در کشش در یک گروه مهار. نیوتن
Ncp مقاومت مبنای اهرمی بتن در یک مهار منفرد. نیوتن
Ncpg مقاومت مبنای اهرمی بتن در یک گروه مهار. نیوتن
Nn مقاومت اسمی در کشش. نیوتن
Np مقاومت بیرون کشیدگی در یک مهار منفرد در کشش، در بتن ترک خورده. نیوتن
Npn مقاومت اسمی بیرون کشیدگی در یک مهار منفرد در کشش. نیوتن
Nsa مقاومت اسمی یک مهار منفرد یا یک مهار در گروه مهارها در کشش، که در آن مقاومت فولاد حاکم است. نیوتن
Nsb مقاومت پکیدگی سطح جانبی در یک مهار منفرد. نیوتن
Nsbg مقاومت پکیدگی سطح جانبی در یک گروه مهار. نیوتن
Nu نیروی محوری ضریب‌دار عمود بر مقطع که هم زمان با Vu یا Tu بر آن وارد می‌شود. Nu در اعضای فشاری مثبت، و در اعضای کششی منفی در نظر گرفته می‌شود. نیوتن
Nua نیروی ضریب‌دار کششی وارد بر مهار یا یک مهار از گروه مهار. نیوتن
Nua,g نیروی ضریب‌دار کششی کل وارد بر گروه مهار. نیوتن
Nua,i نیروی ضریب‌دار کششی وارد بر یک مهار با بیشترین تنش در گروه مهار. نیوتن
Nua,s بار کششی دائمی ضریبدار. نیوتن
Nuc نیروی ضریب‌دار قیدی وارد بر یک اتصال اتکایی که هم زمان و عمود بر Vu وارد می‌شود. این نیرو برای کشش مثبت در نظر گرفته می‌شود. نیوتن
Nuc,max حداکثر نیروی قیدی که می‌توان در مسیر باری که از یک اتصال اتکایی می‌گذرد، عبور داد این بار باید در ضریب بار مربوط به بار زنده در ترکیب بارها ضرب شود. نیوتن
pcp محیط خارجی سطح مقطع بتن. میلی‌متر
ph محیط خط مرکزی بیرونی‌تری آرماتورهای عرضی بسته‌ی پیچشی. میلی‌متر
pa حداکثر مقاومت فشاری مجاز یک عضو شالوده‌ی عمیق. میلی‌متر
Pc بار بحرانی کمانش. نیوتن
Pn مقاومت فشاری محوری اسمی عضو. نیوتن
Pn,max حداکثر مقاومت فشاری محوری اسمی عضو. نیوتن
Pnt مقاومت کششی محوری اسمی عضو. نیوتن
Pnt,max حداکثر مقاومت کششی محوری اسمى عضو. نیوتن
P0 مقاومت محوری اسمی عضو، بدون برون محوری. نیوتن
Ps بار محوری بدون ضریب در طراحی، در مقطع وسط ارتفاع عشو شامل آثار وزن. نیوتن
Pu نیروی محوری ضریب دار. این نیرو برای فشار مثبت، و برای کشش منفی در نظر گرفته می‌شود. نیوتن
P∆ لنگر ثانویه ناشی از تغییرشکل جانبی. نیوتن میلی‌متر
qu بار ضریبدار در واحد سطح. نیوتن بر مترمربع
qDu بار مرده ضریب‌دار در واحد سطح نیوتن بر مترمربع
qLu بار زنده ضریب‌دار در واحد سطح نیوتن بر مترمربع
Q شاخص پایداری برای یک طبقه.
r شعاع ژیراسیون مقطع. میلی‌متر
rb شعاع خم در سمت داخلی میلگرد میلی‌متر
R اثر تجمعی بار باران در شرایط بهره‌برداری.
s فاصله‌ی مرکز به مرکز میلگردهای طولی یا عرضی و مهارها. میلی‌متر
si فاصله‌ی مرکز به مرکز میلگردها در راستای i در مجاورت سطح عضو. میلی‌متر
s0 فاصله‌ی مرکز به مرکز میلگردهای عرضی در طول l0. میلی‌متر
ss انحراف معیار نمونه. مگاپاسکال
sw فاصله‌ی آزاد بین جان‌های مجاور. میلی‌متر
s2 فاصله‌ی مرکز به مرکز آرماتورهای طولی برشی یا پیچشی. میلی‌متر
S اثر بار برف در شرایط بهره‌برداری.
Se لنگر، برش یا نیروی محوری در اتصال، متناظر با ایجاد مقاومت محتمل در مفصل‌های پلاستیک ناشی از تغییرمکان‌های جانبی غیرخطی، در اثر بارهای زلزله و ثقلی.
Sm مدول مقطع الاستیک. میلی‌متر به توان 3
Sn مقاومت خمشی، برشی، محوری، پیچشی یا اتکایی اسمی مقطع.
Sy مقاومت تسلیم یک اتصال، بر اساس fy فولاد در اعضای متصل شده به آن برای خمش، برش، پیچش و نیروی محوری مگاپاسکال
t ضخامت دیواره در مقاطع توخالی. میلی‌متر
tf ضخامت بال. میلی‌متر
tsl ضخامت زبانه‌ی برشی. میلی‌متر
T آثار تجمعی دما، وارفتگی، جمع‌شدگی، نشست‌های نامساوی و بتن جبران کننده‌ی جمع‌شدگی در شرایط بهره‌برداری.
Tcr لنگر پیچشی ترک‌خوردگی. نیوتن میلی‌متر
Tt کل بار آزمایش. نیوتن
Tth لنگر پیچشی آستانه. نیوتن میلی‌متر
Tn مقاومت پیچشی اسمی مقطع نیوتن میلی‌متر
Tu لنگر ضریب‌دار پیچشی در مقطع. نیوتن میلی‌متر
U مقاومت مورد نیار عضو یا مقطع جهت مقابله با بارهای ضریبدار یا آثار ناشی از آنها.
vc تنش متناظر با مقاومت برشی دو طرفه‌ی اسمی که با بتن تأمین شده است. مگاپاسکال
vn تنش معادل بتن متناظر با مقاومت برشی دو طرفه‌ی اسم دال یا شالوده. مگاپاسکال
vs تنش معادل بتن متناظر با مقاومت برشی دو طرفه‌ی اسمی که با آرماتور تأمین شده است. مگاپاسکال
vu حداکثر تنش برشی دو طرفه‌ی ضریب‌دار که در پیرامون یک مقطع بحرانی محاسبه می‌شود. مگاپاسکال
vug تنش برشی دوطرفه ضریبدار وارد بر مقطع بحرانی دال ناشی از بارهای ثقلی، بدون اثر انتقال لنگر. مگاپاسکال
vuv تنش برشی ضریبدار بر مقطع بحرانی دال در عملکرد دو طرفه ناشی از ترکیب بارگذاری بحرانی، بدون انتقال لنگر خمشی. مگاپاسکال
Vb مقاومت مبنای شکست مخروطی بتن در برش یک مهار منفرد در بتن ترک خورده. نیوتن
Vbrg,sl مقاومت اتکایی اسمی کلید برشی در جهت برش نیوتن
Vc مقاومت برشی اسمی که با بتن ایجاد شده است. نیوتن
Vcb مقاومت شکست مخروطی اسمی بتن در برش، در یک مهار منفرد. نیوتن
Vcbg مقاومت شکست مخروطی اسمی بتن در برش، در یک گروه مهار. نیوتن
Vcb,sl مقاومت خردشدگی اسمی در برش در قطعه‌ی الحاقی با کلید برشی. نیوتن
Vci مقاومت برشی اسمی بتن، در مواردی که ترک‌خوردگی قطری از ترکیب برش و لنگر نتیجه می‌شود. نیوتن
Vcp مقاومت اهرمی اسمی بتن در یک مهار منفرد. نیوتن
Vcpg مقاومت اهرمی اسمی بتن در یک گروه مهار. نیوتن
Vcw مقاومت برشی اسمی بتن، در مواردی که ترک‌خوردگی قطری از تنش کششی اصلی زیاد در جان نتیجه می‌شود. نیوتن
Vd نیروی برشی در مقطع، ناشی از ترکیب بار مرده‌ی بدون ضریب. نیوتن
Ve نیروی برشی طراحی، ناشی از ترکیب بارها و آثار زلزله مطابق فصل بیستم. نیوتن
Vi نیروی برشی ضریبدار در مقطع، ناشی از بارهای خارجی که همزمان با Mmax⁡ ایجاد می‌شود. نیوتن
Vn مقاومت برشی اسمی. نیوتن
Vnh مقاومت برشی افقی اسمی. نیوتن
Vs مقاومت برشی اسمی که با آرماتور برشی ایجاد شده است. نیوتن
Vsa مقاومت برشی اسمی در یک مهار منفرد یا یک مهار در گروه مهار، که تابع مقاومت فولاد است. نیوتن
Vu نیروی برشی ضربدار در مقطع. نیوتن
Vua نیروی برشی ضریب‌دار وارد بر یک مهار منفرد یا یک گروه مهار. نیوتن
Vua,g کل نیروی برشی ضریب‌دار وارد بر یک گروه مهار. نیوتن
Vua,i نیروی برشی ضریبدار وارد بر مهاری که بیشترین تنش در گروه مهار را تجربه می‌کند. نیوتن
Vuh نیروی برشی ضریب‌دار در سطح تماس دو لایه‌ی بتن، در عضو خمشی مرکب بتنی. نیوتن
Vus برش افقی ضریب‌دار در یک طبقه. نیوتن
Vux نیروی برشی ضریب‌دار در جهت X. نیوتن
Vuy نیروی برشی ضریبدار در جهت Y. نیوتن
Vnx مقاومت برشی در جهت X. نیوتن
Vny مقاومت برشی در جهت Y. نیوتن
wc چگالی یا جرم واحد حجم بتن معمولی یا چگالی معادل بتن سبک. کیلوگرم بر مترمکعب
wu بار ضریب‌دار وارد به واحد طول تیر یا دال یک طرفه. نیوتن بر میلی‌متر
wt عرض مؤثر بند در روش جریانی (مدل بست و بند) نیوتن بر میلی‌متر
w/cm نسبت آب به مواد سیمانی.
W بار باد یا آثار ناشی از آن.
x بُعد کوچکتر در مقطع مربع مستطیل میلی‌متر
y بعد بزرگتر در مقطع مربع مستطیل میلی‌متر
yt فاصله‌ی محور ثقل مقطع ناخالص، بدون منظور کردن میلگردها، از وجه کششی. میلی‌متر
α زاویه­ی معرف راستای آرماتور.
αc ضریب معرف سهم نسبی مقاومت بتن در مقاومت برشی اسمی دیوار.
αf نسبت سختی خمشی مقطع تیر به سختی خمشی عرشی از دال که به خطوط مرکزی پانل‌های مجاور در هر طرف تیر، در صورت وجود، محدود می‌شود.
αfm مقدار متوسط αf برای تمام تیرهای اطراف یک پانل.
αf1 مقدار αf در جهت l1 .
αf2 مقدار αf در جهت l2
αi زاویه بین محور بست و میلگردهای لایه iام آرماتورهای متقاطع یا آن بست
αs ضریب استفاده شده برای تعیین Vc در دال‌ها و شالوده‌ها.
α1 حداقل زاویه‌ی راستای آرماتورهای توزیع شده در یک جهت با یک بست
α2 زاویه راستای آرماتورهای متعامد با α2در یک بست
αv نسبت سختی خمشی بازوی کلاهک برشی به سختی خمشی مقطع دال مرکب
β نسبت ابعاد بزرگ به کوچک: دهانه‌های آزاد در دال‌های دو طرفه، اضلاع مقطع ستون، سطح وارد شدن بار متمرکز یا عکس‌العمل، و یا اضلاع یک پی.
βb نسبت مساحت آرماتور قطع شده به کل مساحت آرماتور کششی در مقطع.
βc ضریب اصلاح محصورشدگی برای بست‌ها و گره‌ها در مدل خرپایی (مدل بست و بند).
βdns نسبت استفاده شده در محاسبه‌ی کاهش سختی ستون زیر اثر بارهای محوری دائمی
βds نسبت حداکثر برش ضریب‌دار ناشی از بارهای دائمی در یک طبقه به حداکثر برش ضریب‌دار در آن طبقه، در یک ترکیب بار.
βn ضریب استفاده شده جهت محاسبه‌ی اثر مهاری بندها بر مقاومت مؤثر فشاری ناحیه‌ی گره‌ای.
βs ضریب استفاده شده جهت محاسبه‌ی اثر ترک‌خوردگی و آرماتور محصور کننده در مقاومت مؤثر فشاری بتن در یک بست.
βt نسبت سختی پیچشی مقطع تیر به سختی خمشی دال بر عرضی معادل طول دهانه مرکز تا مرکز تیر.
β1 ضریب تعیین نسبت عمق بلوک مستطیلی تنش فشاری معادل به عمق محور خنثی در مقطع.
γf ضریب استفاده شده جهت تعیین نسبیت از Msc در اتصال دال به ستون که با خمش دال منتقل می‌شود.
γs ضریب استفاده شده جهت تعیین بخشی از آرماتور که باید در نوار مرکزی شالوده قرار داده شود.
γv ضریب استفاده شده جهت تعیین بخشی از Msc در اتصال دال به ستون که با برون محوری برش منتقل می‌شود.
δ ضریب استفاده شده جهت تشدید لنگر، در تعیین آثار ناشی از انحنا بین دو انتهای عضو فشاری.
δs ضریب تشدید لنگر در قاب‌های مهار نشده در برابر حرکت جانبی، برای تعیین تغییرمکان جانبی نسبی ناشی از بارهای ثقلی و جانبی.
δu جا به جایی طراحی. میلی‌متر
­cr تغییرشکل خارج آز صفحه در وسط ارتفاع دیوار، متناظر با لنگر ترک ترک‌خوردگی MCr میلی‌متر
is تغییرمکان استاتیکی آنی در مرکز سقف. میلی‌متر
n تغییرشکل خارج از صفحه در وسط ارتفاع دیوار، متناظر با مقاومت خمشی اسمی Mn میلی‌متر
0 تغییرمکان جانبی نسبی طبقه ناشی از Vus. میلی‌متر
r تغییرشکل پسماند که 24 ساعت بعد از حذف بار آزمون اندازه‌گیری می‌شود. در آزمون اول، تغییرشکل پسماند نسبت به موقعیت سازه در شروع آزمون اول اندازه‌گیری می‌شود. در آزمون دوم، تغییرشکل پسماند نسبت به موقعیت سازه در شروع آزمون دوم اندازه‌گیری می‌شود. میلی‌متر
s تغییرشکل خارج از صفحه ناشی از بارهای بهره‌برداری. میلی‌متر
u تغییرشکل خارج از صفحه در وسط ارتفاع دیوار، ناشی از بارهای ضریبدار. میلی‌متر
x تغییرمکان جانبی نسبی طراحی در طبقه‌ی x. میلی‌متر
1 حداکثر تغییرشکل در آزمایش بارگذاری اول که 24 ساعت بعد از اعمال کامل بار آزمون اندازه‌گیری می‌شود. میلی‌متر
2 حداکثر تغییرشکل در آزمایش بارگذاری دوم که 24 ساعت بعد از اعمال کامل بار آزمون اندازه‌گیری می‌شود. این تغییرشکل نسبت به موقعیت سازه در شروع بارگذاری دوم اندازه‌گیری می‌گردد. میلی‌متر
εt کرنش خالص کششی در آخرین ردیف آرماتور کششی طولی در مقاومت اسمی، بدون کرنش ناشی از وارفتگی، جمع‌شدگی و دما
εty کرنش خالص کششی در آخرین ردیف آرماتور کششی طولی برابر با.
θ زاویه‌ی بین محور بست، قطری فشاری و یا میدان فشار یا وتر کششی عضو.
λ ضریب تصحیح جهت انعکاس مشخصات مکانیکی کاهش یافته‌ی بتن سبک نسبت به بتن معمولی، در مقاومت فشاری یکسان.  
λa ضریب تصحیح جهت انعکاس مشخصات مکانیکی کاهش یافته‌ی بتن سبک در کاربردهای مشخص از مهاری بتن.
λΔ ضریب استفاده شده جهت تعیین تغییرشکل اضافی ناشی از بارهای دراز مدت.
λs ضریبی که برای اصلاح مقاومت برشی برای اثر عمق عضو به کار می‌رود. این ضریب معمولاً "ضریب اثر ابعاد" نامیده می‌شود.
μ ضریب اصطکاک.
ξ ضریب وابسته به زمان برای بارهای دائمی.
ρ نسبت As به bd.
‘ρ نسبت A’s به bd.
ρl نسبت مساحت آرماتور طولی قائم توزیع شده در دیوارها به سطح مقطع ناخالص بتن عمود بر آنها.
ρs نسبت حجم آرماتور دور پیچ به حجم بتن محصور شده در هسته. حجم بتن محصور شده از بیرون تا بیرون دور پیچ محاسبه می‌شود.
ρt نسبت مساحت آرماتور عرضی افقی توزیع شده، به سطح مقطع ناخالص بتن عمود بر آنها.
ρv نسبت مساحت آرماتور بند یا آرماتور عرضی به مساحت سطح تماس.
ρw نسبت As به bw d.
ϕ ضریب کاهش مقاومت.
τcr تنش پیوستگی مشخصه‌ی مهار چسبی در بتن ترک خورده. مگاپاسکال
τuncr تنش پیوستگی مشخصه‌ی مهار چسبی در بتن ترک نخورده. مگاپاسکال
Ψbrg,sl ضریب اتکایی زبانه‌ی برشی که برای اصلاح مقاومت اتکایی آن با توجه به اثر بار محوری، به کار می‌رود.
Ψc ضربت اصلاح طول گیرایی بر اساس مقاومت بتن.
Ψc,N ضریب ترک‌خوردگی شکست مخروطی بتن که برای اصلاح مقاومت کششی مهارها، باتوجه به اثر ترک‌ها، به کار می‌رود.
Ψc,P ضریب ترک‌خوردگی بیرون کشیدگی که برای اصلاح مقاومت بیرون کشیدن مهارها، با توجه به اثر ترک‌ها، به کار می‌رود.
Ψc,V ضریب ترک‌خوردگی شکست مخروطی بتن که برای اصلاح مقاومت برشی مهارها، باتوجه به اثر ترک‌ها و نیز وجود یا عدم وجود آرماتور تکمیلی، به کار می‌رود.
Ψcp,N ضریب مقاومت گسیختگی شکست مخروطی بتن که برای اصلاح مقاومت کششی مهارهای کاشتنی در بتن ترک نخورده، بدون وجود آرماتور تکمیلی، به کار می‌رود.
Ψcp,Na ضریب مقاومت گسیختگی پیوستگی بتن که برای اصلاح مقاومت کششی مهارهای چسبنده در بتن ترک نخورده، بدون وجود آرماتور تکمیلی، برای در نظر گرفتن تنش‌های کششی ناشی از کاشتن به کار می‌رود.
Ψe ضریب اصلاح طول گیرایی برای نوع لایه‌ی پوشش آرماتور.
Ψec,N ضریب برون محوری شکست مخروطی بتن که برای اصلاح مقاومت کششی مهارها، با توجه به برون محوری بارهای وارده، به کار می‌رود.
Ψec,Na ضریب برون محوری شکست مخروطی بتن که برای اصلاح مقاومت کششی مهارهای چسبی، با توجه به برون محوری بارهای وارده، به کار می‌رود.
Ψec,V ضریب برون محوری شکست مخروطی بتن که برای اصلاح مقاومت برشی مهارها، با توجه به برون محوری بارهای وارده، به کار می‌رود.
Ψed,N ضریب اثر لبه‌ی شکست مخروطی بتن که برای اصلاح مقاومت کششی مهارها، با توجه به نزدیکی آن‌ها به لبه‌ی عضو، به کار می‌رود.
Ψed,Na ضریب اثر لبه‌ی شکست مخروطی بتن که برای اصلاح مقاومت کششی مهارهای چسبی، با توجه به نزدیکی آن‌ها به لبه‌ی عضو، به کار می‌رود.
Ψed,V ضریب اثر لبه‌ی شکست مخروطی بتن که برای اصلاح مقاومت برشی مهارها، با توجه به نزدیکی آن‌ها به لبه‌ی عضو، به کار می‌رود.
Ψg ضریب اصلاح طول گیرایی با توجه به رده‌ی آرماتور.
Ψh,V ضریب ضخامت شکست محروطی بتن که برای اصلاح مقاومت برشی مهارهای واقع در اعضای بتنی با ha<15 به کار می‌رود.
Ψ0 ضریب اصلاح طول گیرایی با توجه به پوشش جانبی و محصور شدگی.
Ψp ضریب اصلاح طول گیرابی میلگرد سَر‌دار، با توجه به آرماتور تنگ موازی.
Ψr ضریب اصلاح طول گیرایی، با توجه به آرماتور محصور کننده.
Ψs ضریب اصلاح طول گیرابی، با توجه به قطر آرماتور.
Ψt ضریب اصلاح طول گیرایی در کشش، با توجه به موقعیت ریختن بتن.
Ψw ضریب اصلاح طول گیرانی برای سیم‌های آج‌دار جوشی در کشش.
Ωo ضریب تشدید "اضافه مقاومت" در سیستم‌های مقاوم در برابر زلزله. این ضریب در مبحث ششم مقررات ملی ساختمان، در بخش مربوط به بارگذاری زلزله، تعیین شده است.
Ωv ضریب "اضافه مقاومت" برابر با نسبت در مقطع بحرانی دیوار.
ωr ضریب تشدید برش دینامیکی.
  3-2-9 تعاریف اصطلاحات
اصطلاح فارسی اصطلاح انگلیسی تعریف اصطلاح
آرماتور reinforcement میلگرد یا مسلح کننده‌های فولادی جایگذاری شده در بتن که با مشخصات فصل 4 تطابق داشته باشند.
آرماتور آجدار reinforcement, deformed آرماتور با بدنه‌ی شکل داده شده‌ی غیرصاف
آرماتور انتظار reinforcement, dowel آرماتوری که برای اتصال دو قطعه از یک عضو و یا یک عضو به شالوده در بتن جایگذاری می‌شود. این آرماتور باید بتواند از عهده‌ی انتقال بارها در اتصال برآید.
آرماتور تکمیلی reinforcement, supplementary آرماتوری که جهت جلوگیری از پتانسیل شکست و بتن عمل می‌کند؛ ولی در انتقال بار طراحی از مهار به عضو سازه‌ای شرکت ندارد.
آرماتور دورپیچ spiral reinforcement آرماتوری که به طور پیوسته به شکل یک مار پیچ استوانه‌ای به دور آرماتورهای طولی پیچیده شده باشد.
آرماتور دورگیر hoop reinforcement تنگ بسته یا تنگ دور پیچ شده به طور پیوسته، که از یک یا چند میلگرد ساخته شده و هر کدام در دو انتها قلاب‌های لرزهای دارند. آرماتور دورگیر نباید از میلگردهای آج‌دار سَر‌دار ساخته شود.
آرماتور ساده reinforcement, plain آرماتور با بدنه‌ی صاف
آرماتور سیمی جوشی reinforcement, welded wire شبکه‌ی میلگردهای ساده یا آج‌دار جوش شده که به صورت صفحه ساخته می‌شوند.
آرماتور طولی longitudinal reinforcement آرماتوری که در جهت طولی تیر و ستون یا در امتداد اضلاع صفحه‌ی دال و دیوار جایگذاری می‌شود این آرماتور معمولاً برای تحمل نیروهای محوری، خمشی و تا حدی پیچشی به کار می‌رود.
آرماتور عرضی transverse reinforcement آرماتوری که در جهت عمود یا مایل نسبت به آرماتور طولی جایگذاری می‌شود. این آرماتور معمولاً برای تحمل برش و پیچش به کار می‌رود.
آرماتور مهار reinforcement, anchor آرماتور مورد استفاده جهت انتقال بار طراحی از مهارها به عضو سازه‌ای.
اتصال connection ناحیه‌ای از سازه که در آن دو عضو یا بیشتر به هم وصل می‌شوند. این اصطلاح در مورد اعضای پیش‌ساخته نیز به کار می‌رود.
اتصال شکل‌پذیر connection,

 

ductile

اتصال بین یک یا چند عضو پیش‌ساخته که در اثر جا به جایی‌های ناشی از بار زلزله به حد تسلیم می‌رسد.
اتصال قوی connection,

 

strong

اتصال بین یک یا چند عضو پیش‌ساخته که در اثر جا به جایی‌های ناشی از بار زلزله الاستیک باقی می‌ماند؛ در حالی که اتصال‌های مجاور از حد تسلیم گذشته‌اند.
اثرات بار load effects نیروها و تغییرشکل‌های ناشی از بارها و یا تغییرات حجمی مفید شده.
ارتفاع مؤثر مقطع effective depth of section فاصله‌ی دورترین تار فشاری بتن تا مرکز ثقل آرماتورهای کششی، در مقطع یک عضو خمشی.
اطلاعات طراحی design Information اطلاعات خاص پروژه که تا حد کاربرد باید در مدارک ساخت، توسط مهندس طراح، آورده شوند.
اعضای با عملکرد دوطرفه two-way construction اعضایی که بارها را با عملکرد خمشی در دو راستا منتقل می‌کنند. بعضی دال‌ها و شالوده‌ها در این گروه هستند.
اعضای با عملکرد یک طرفه one-way construction اعضایی که بارها را با عملکرد خمشی در یک راستا تحمل می‌کنند.
اعضای خمشی بتنی مرکب composite concrete flexural members اعضای خمشی که از اجزای جداگانه، پیش‌ساخته یا درجا، ساخته شده و به گونه‌ای به هم متصل شده‌اند که به صورت واحد بار تحمل می‌کنند.
افزودنی، ماده افزودنی admixture ماده‌ی اضافه شونده‌ی سیمانی که به بتن، گروت و ملات، قبل یا در حین اختلاط اضافه می‌شود، و مشخصات بتن تازه، گیرش آن و یا بتن سخت شده را اصلاح می‌نماید.
الزامات اجرایی compliance riquirement الزامات مربوط به ساخت که تا حد کاربرد باید در مدارک ساخت، توسط مهندس طراح، به پیمان کار ابلاغ یا توصیه شوند.
المان مرزی، جزء مرزی، جزء لبه boundary element قسمتی از لبه‌ی دیوار یا دیافراگم، در امتداد طول، که با آرماتورهای طولی و عرضی تقویت می‌شود.
بار load نیروها و دیگر تلاش‌های ناشی از وزن مصالح، ساکنین و متعلقات آن‌ها، آثار محیطی، جابه جایی‌های نسبی و تغییرات ابعادی.
بار بهره‌برداری load, service باری که در حین بهره‌برداری به سازه وارد می‌شود، بدون ضریب.
بار زنده load, live بارهایی که به طور دائمی در زمان بهره‌برداری به سازه وارد نمی‌شوند، بدون ضریب.
بار ضریب دار load, factored بار ضرب شده در ضریب بار.
بار مرده load, dead وزن اعضای سازه و قطعات الحاقی آن که در زمان بهره‌برداری احتمالاً حضور دارند؛ بدون ضریب.
بار مرده‌ی اضافی load, superimposed dead بار مرده غیراز وزن سازه که به طور دائمی بر روی سازه قرار می‌گیرد و یا در طراحی منظور می‌شود.
بار مرده‌ی ناشی از وزن load, self-weight dead بار مرده‌ای که در اثر وزن سازه، به همراه هر گونه رویه‌ی بتنی چسبیده به آن، به سازه وارد می‌شود.
بتن concrete مخلوط سیمان پرتلند یا هر ماده‌ی سیمانی دیگر، سنگ‌دانه‌ی ریز، سنگ‌دانه‌ی درست و آب، با یا بدون مواد افزودنی.
بتن‌آرمه concrete , reinforced بتن سازه‌ای که با آرماتور، به میزان حداقل تعیین شده در فصلهای 9-9 تا 9-11، تقویت شده باشد.
بتن با الیاف فولادی concrete, steel fiber reinforced بتن حاوی مقدار معینی الیاف فولادی پراکنده و غیرپیوسته در راستاهای مختلف.
بتن پیش‌تنیده concrete, prestressed بتن‌آرمهای که در آن از قبل تنشهای فشاری و داخلی جهت کاهش تنش‌های کششی ناشی از بارها ایجاد شده‌اند.
بتن پیش‌ساخته concrete, precast قطعه بستنی سازه‌ای که در محل دیگری، غیراز مکان استقرارش در سازه، ساخته می‌شود.
بتن ساده concrete, plain بتن سازه‌ای بدون آرماتور یا با آرماتور کمتر از حداقل تعیین شده برای بتن‌آرمه.
بتن سازه‌ای structural concrete بتنی که برای تحمل بار به کار برده می‌شود.
بتن سبک (نیمه سبک‌دانه) concrete, lightweight بتن با سنگ‌دانه‌های سبک و غیرسبک، با چگالی تعادلی بین 1440 تا 2150 کیلو گرم بر متر مکعب (به بند 9-3-2-2 مراجعه شود). چگالی تعادلی، چگالی است که با میزان رطوبت برابر با رطوبت محیط اندازه‌گیری می‌شود. برای نحوه آزمایش به ASTM C567 مراجعه شود.
بتن سبک ماسه‌ای (نیمه سبک‌دانه) concrete, sand light weight بتن سبک ساخته شده با سنگ‌دانه‌های ریز معمولی و سنگ‌دانه‌های درشت سبک (به بند 9-3-2-2 مراجعه شود)
بتن غیرپیش‌تنیده concrete, nonprestressed بتن‌آرمه‌ی معمولی با حداقل آرماتور تعبین شده و برای بتن‌آرمه، بدون پیش‌تنیدگی؛ و یا در دال‌های دو طرفه با کم‌تر از حداقل پیش‌تنیدگی.
بتن تمام سبک‌دانه concrete, all lightweight بتن یا سنگ‌دانه‌های ریز و درشت سبک.
بتن معمولی concrete, normal weight بتن با سنگ‌دانه‌های معمولی، با چگالی بین 2155 تا 2560 کیلو گرم بر متر مکعب.
بست strut عضو فشاری در روش خرپایی (روش بست و بند) که نماینده‌ی برآیند نیروهای موازی با باد بزنی در ناحیه‌ی فشاری می‌باشد.
بست بطری شکل strut, bottle shaped بستی که در ناحیه‌ی میانی عریض‌تر از نواحی دو انتهایی خود می‌باشد.
بند tie عضو کششی در روش خرپایی (روش بست و بند)
پس کشیدگی post tensioning روشی در پیش‌تنیدگی که در آن کابل‌ها بعد از سخت شدن بتن کشیده می‌شوند.
پوشش بتنی میلگرد cover, specited concrete ناحیه‌ی بین خارجی‌ترین رویدی میلگرد جایگذاری شده و نزدیک‌ترین رویه‌ی خارجی بتن.
پیچ سَر‌دار headed bolt مهار تعبیه شده قبل از بتن‌ریزی که مقاومت کششی خود را از قفل و بست مکانیکی سری یا مهره‌ی جایگذاری شده در بتن به دست می‌آورد.
پیچ قلاب دار hooked bolt پیچ تعبیه شده در بتن درجا که در آن مهار توسط تکیه‌ی خم 90 درجه یا 180 درجه‌ی آن به بتن تأمین می‌شود. طول آزاد لبه از خم پیچ، eh، نباید کوچک‌تر از 3da باشد.
پیش کشیدگی pretensioning روشی در پیش‌تنیدگی که در آن کابل‌ها قبل از ریختن بتن کشیده می‌شوند.
تاندون tendon در اعضای پس کشیده به مجموعه‌ای از مهاری‌ها، کابل‌ها، و پوشش‌های آن‌ها برای موارد نچسبیده، یا غلاف‌ها برای موارد چسبیده با گروت، گفته می‌شود.
تاندون چسبیده tendon, bonded تاندون‌هایی که با تزریق گروت در غلاف‌های جایگذاری شده به بتن اطراف می‌چسبد.
تاندون خارجی tendon, external تاندون‌هایی که خارج از مقطع عضو پس کشیده به کار برده می‌شوند.
تاندون چسبیده tendon, unbonded تاندون‌هایی که به بتن اطراف نچسبیده‌اند و نیروی پیش‌تنیدگی را تنها از دو انتها به عضو منتقل می‌نمایند.
تراز پایه‌ی سازه base of structure تراز پایه‌ی سازه مطابق تعریف در فصل زلزله از مبحث ششم مقررات ملی ساختمان
ترکیب بار طراحی design load combination ترکیب بارهای ضریب‌دار یا اثرات ناشی از آنها.
تغییرمکان جانبی طراحی design displacement حداکثر تغییرمکان جانبی مورد انتظار که برای زلزله تعیین می‌شود تغییرمکان محاسبه شده برای زلزله شامل تغییرمکان‌های الاستیک و غیرالاستیک می‌شود. به فصل زلزله در مبحث ششم مقررات ملی مراجعه شود.
تنگ tie حلقه‌ای از میلگرد یا سیم به شکل دایره، مستطیل و یا چندوجهی بدون کنج‌های متمایل به سمت داخل، که آرماتورهای طولی را در بر می‌گیرد. این تعریف شامل یک میلگرد یا سیم که به طور پیوسته به شکل دایره، مستطیل یا چند ضلعی به دور آرماتورهای طولی می‌پیچد، نیز می‌شود. عبارت تنگ معمولاً برای اعضای فشاری به کار می‌رود. به تعاریف خاموت و دورگیر نیز مراجعه شود.
تیر beam عضوی که عمدتاً تحت تأثیر خمش و برش، با یا بدون نیروی محوری، با پیچش قرار می‌گیرد.
جایگذاری شده در بتن embedments قطعاتی به جز میلگردها و مهارها که در بتن جایگذاری می‌شوند. میلگردها و سایر وسایلی که برای تثبیت قطعات در بتن جایگذاری می‌شوند، جزء آن به حساب می‌آید.
جزء فولادی ترد steel element, brittle جزء فولادی که در آزمون کششی در حد گسیختگی، کرنشی کمتر از 14 درصد، یا کاهش سطح مقطع کم‌تر از 30 درصد داشته باشد به ضابطه‌ی استاندارد آزمون مراجعه شود.
جزء فولادی شکل‌پذیر steel element, ductile جزء فولادی که در آزمون کششی در حد گسیختگی، کرنشی بیش‌تر از 14 درصد، و کاهش سطح مقطعی کمتر از 30 درصد داشته باشد.
جمع کننده collector عضو کششی یا فشاری که انتقال دهنده‌ی نیرو بین دیافراگم و سیستم قائم باربر جانبی است.
چسب adhesive ماده‌ی شیمیایی مرکب از پلیمرهای آلی یا ترکیب پلیمرهای آلی و مواد غیرآلی که در صورت اختلاط عمل می‌کند.
حد کرنش کنترل شده با فشار compression- controlled strain limit کرنش کششی خالص در شرایط کرنش متوازن
خاموت stirrup آرماتورهای عرضی که برای مقاومت در برابر نیروهای برشی و پیچشی در عضو به کار می‌روند. خاموت‌ها معمولاً از میلگردهای آجدار، سیم‌های آج‌دار و یا جوش شده با شکل مستطیل یا رکابی به صورت U یا L ساخته می‌شوند. جایگذاری آن‌ها ممکن است در جهت عمود یا با زاویه نسبت به آرماتور طولی باشد. اصطلاح خاموت معمولاً برای آرماتور عرضی در تیرها و دال‌ها به کار می‌رود. به تعریف تنگ و دورگیر مراجعه شود.
خرپای سازه‌ای structural truss مجموعه‌ی اعضای بتن‌آرمه‌ی متصل شده به یک دیگر که عمدتاً برای تحمل فشار و کشس تدارک دیده شده‌اند.
دال بتن‌آرمه slab, reinforced concrete صفحه‌ی بتن‌آرمه. صفحه به عضوی اطلاق می‌شود که یکی از ابعاد آن (ضخامت)، به طور قابل ملاحظه‌ای کوچک‌تر از دو بعد دیگر باشد.
دال تخت slab, flat دالی که به تیرها تکیه ندارد و مستقیماً روی دیوار یا ستون می‌نشیند
دال توخالی- دال مجوف slab, hollow دال با مقطع توخالی.
دال مشبک slab, waffle و سیستم تیر-دال، مرکب از تیرچه‌های مقاطع و یک دال سراسری با ضخامت کم بر روی آنها.
دال یک پارچه slab, solid دال با مقطع توپر.
دال و تیرک slab, ribbed سیستم تیر -دال یک طرفه، مرکب از تیرک (تیرچه ) و یک دال سراسری با ضخامت کم بر روی آنها.
درز انقباض contraction joint شیاری که در عضو بتنی برای تثبیت محل ترک‌خوردگی‌های ناشی از کاهش دما و یا جمع‌شدگی بتن ایجاد می‌شود.
درز انقطاع isolation joint درزهایی که برای جدا کردن دو بخش از ساختمان پیش‌بینی می‌شوند.
دستک، عضو فشاری strut عضو فشاری در سازه مانند خرپا.
دوام، پایایی durability توانایی سازه یا عضو برای مقابله با شرایط محیطی که موجب ایجاد خسارت، اختلال در بهره‌برداری و کاهش طول عمر آن می‌گردند.
دیافراگم سازه‌ای structural diaphragm اعضایی مثل دال کف‌ها که نیروهای وارده بر میان صفحه‌ی خود را به اعضای قائم سیستم مقاوم باربر جانبی منتقل می‌کنند. دیافراگم سازه­ای می‌تواند شامل کلاف‌ها و جمع کننده‌ها نیز باشد.
دیوار wall اعضای قائم با نسبت طول افقی به ضخامت بیشتر از 3 که برای بار محوری، بار جانبی و یا هر دو طراحی می‌شوند
دیوار پایه، جرز دیوار wall pier قطعه‌ی دیواری قائم که در آن نسبت طول افقی به ضخامت (lw/h ) مساوی یا کمتر از 6، و نسبت ارتفاع به طول افقی (hw/lw) بزرگ‌تر از 2 باشد.
دیوار حائل retaining wall دیواری که برای مقابله با فشار خاک با مایع ساخته می‌شود.
دیوار حائل طره‌ای retaining wall, cantilever دیوار حائلی که به صورت یک دال طره‌ای ساخته می‌شود.
دیوار حائل با پشت‌بند retaining wall, counter fort دیوار حائلی که در سمت خاک، در فواصل معین، دارای دیوارهایی عمود بر صفحه‌ی دیوار است. دیوارهای متعامد برای کاهش ضخامت دیوار حائل به کار برده می‌شوند، و اصولاً در کشش کار می‌کنند.
دیوار حائل با پیش بند retaining wall, buttress تعریفی مشابه دیوار حائل با پشت‌بند دارد؛ با این تفاوت که دیوارهای عمود بر صفحه در سمت آزاد آن ساخته می‌شوند. این دیدارها در فشار کار می‌کنند. به‌کارگیری پیش بند از نظر معماری مورد توجه است.
دیوار سازه‌ای structural wall دیواری که در میان صفحه‌ی خون زیر اثر بار و آثار ناشی آر آن قرار دارد دیوار برشی یک دیوار سازه‌ای است.
دیوار سازه‌ای، شکل‌پذیری زیاد (ویژه) structural wall, special دیوار با ضوابط مربوط به شکل‌پذیری زیاد مطابق فصل 9-20.
دیوار سازه‌ای، شکل‌پذیری کم (معمولی) structural wall, ordinary دیوار با ضوابط مربوط به شکل‌پذیری کم مطابق فصل 9-13.
دیوار سازه‌ای هم بسته‌ی شکل‌پذیر structrral wall, ductile coupled سیستم باربر لرزه‌ای شامل دیوار و تیر هم بند، مطابق ضوابط فصل 9-20.
روش خرپایی، روش بست و بند strut and tie method یک روش تحلیل و طراحی است که در آن یک عضو یا منطقه موسوم به D از آن به صورت مجموعه‌ای از بست‌ها (اعضای فشاری) و بندها (اعضای کشی) دیده می‌شوند که همگی در گره‌ها متصل شده و می‌توانند بار وارده را به تکیه‌گاه‌ها و یا مناطق مجاور موسوم به B منتقل کنند.
زبانه‌ی برشی shear lug جزء فولادی یا میلگرد جوش شده به پشت یک صفحه‌ی الحاقی که در داخل قطعه‌ی بتن جایگذاری می‌شود. این وسیله برای انتقال برش به صورت اصطکاکی به کار برده می‌شود. از این زبانه گاهی در کف ستون‌ها استفاده می‌گردد.
ستون column عضوی است معمولاً قائم یا حدوداً قائم، که عمدتاً برای تحمل بار محوری فشاوری به کار می‌رود، ولی ممکن است تحت خمش، برش و پیچش نیر قرار گیرد.
ستون پایه pedestal ستون کوتاه که در آن نسبت ارتفاع به کم‌ترین بعد مقطع، کوچک‌تر یا مساوی 3 باشد. در ستون‌های هرمی کم‌ترین بعد، متوسط ابعاد مقاطع در بالا و پایین ستون است.
سرستون column capital ناحیه‌ی بزرگ شده‌ی بالای ستون که در زیر دال یا کتیبه‌ی آن قرار دارد و با ستون هم زمان ساخته می‌شود.
سختی مؤثر effective stiffness سختی یک عضو سازه‌ای با منظور کردن ترک‌خوردگی، خزش و سایر اثرات غیرخطی.
سطح تصویر شده projected area ناحیه‌ای بر روی سطح آزاد عضو که به عنوان قاعده‌ی بزرگتر بلوک هرمی شکست بتن در نظر گرفته می‌شود.
سطح تأثیر تصویر شده projected infuence area مساحت سطح تصویر شده بر روی سطح آزاد عضو که در محاسبه‌ی مقاومت پیوستگی مهارهای چسپی در نظر گرفته می‌شود.
سنجاقی، میلگرد دوخت cross-tie

 

 

میلگرد عرضی یکسره با قلاب لرزه‌ای در یک انتها و قلاب 90 درجه با طول مستقیم حداقل 6db در انتهای دیگر، که آرماتورهای طولی پیرامونی عضو را در بر گرفته باشد. قلاب‌های در بر گیرنده‌ی یک روح آرماتور طولی، باید به طور یک در میان سر و ته اجرا شوند.
سنگ‌دانه aggregate مصالح دانه‌ی مانند شن، ماسه و یا سرباره‌ی کوره آهن گدازی که به همراه سیمان و آب برای بتن به کار برده می‌شوند.
سنگ‌دانه‌ی سبک، سبک‌دانه aggregate, lightweight سنگ‌دانه‌ی با چگالی حجمی مساوی یا کم‌تر از 1200 کیلو گرم بر متر مکعب به استاندارد ملی 4985 مراجعه شود
سیستم سازه‌ای structural system مجموعه اعضای بتن‌آرمه‌ی متصل به یک دیگر که برای مقابله با نیازهای عملکردی سازه به کار برده می‌شوند.
سیستم مقاوم لرزه‌ای seismic force resisting System بخشی از سیستم سازه که برای مقاومت در برابر آثار زلزله طراحی می‌شود.
سیستم لرزه‌ای ویژه special seismic systems سیستم‌های سازه‌ای که در آن‌ها از قاب با شکل‌پذیری زیاد یا از دیوارهای برشی با شکل‌پذیری لرزه‌ای زیاد، یا از هر دو، استفاده شده است.
شالوده‌ی جعبه‌ای caisson

 

 

شالوده‌ای که به علت ضخامت زیاد به صورت جعبه‌ای ساخته می‌شود بیش‌تری کاربرد آن برای پایداری پل‌های رودخانه‌ای و یا اسکله‌های دریایی است. در این موارد شالوده در ساحل ساخته شده و به صورت شناور به محل حمل گردیده و یا غرق کردن در محل مستقر می‌شود.
شمع کوبشی pile, driven شمع از نوع بتن‌آرمه، بتن پیش‌تنیده و یا پروفیل‌های فولادی، که با کوبیدن در زمین سست ساخته می‌شود.
شمع درجا ریز pile, drilled cast in place in-situ شمعی که با ایجاد حفره در زمین و پر کردن آن با بتن یا بتن‌آرمه ساخته می‌شود.
شمع درجا ریز با غلاف نازک فولادی pile, spiral welded thin steel casing نوعی شمع درجا ریز که در جداره‌ی آن یک غلاف فولادی نازک که به صورت دورپیچ جوش شده، و پیش‌بینی گردیده است. این غلاف برای حفظ بتن از اثرات مواد مضر و یا تغییرات سطح آب زیر زمینی در نظر گرفته می‌شود.
شمع درجا ریز محصور شده با لوله‌ی فولادی pile, cased شمعی است که با کوبیدن یک لوله‌ی فولادی در زمین یک لولدی فولادی در زمین، تهی کردن آن از خاک و پر کردن آن با بتن ساخته می‌شود.
طول بیرون کشیدگی stretch length طولی از مهار که در تماس با بتن نیست و تحت
طول جاگذاری embedment length طول آرماتور جایگذاری شده فراتر از مقطع بحرانی.
طول دهانه span length فاصله‌ی بین تکیه‌گاهها، به بند 9-6-3-2 مراجعه شود.
طول گیرایی development length طول لازم برای انتقال نیروی نظیر مقاومت طراحی، از میلگرد به بتن، از محل مقطع بحرانی.
عمق مؤثر جاگذاری شده‌ی مهار anchor, effective embeded depth عمق کلی مهار که برای انتقال بار از آن به بتن و یا از بتن به آن لازم است. این عمق معمولاً به عمق گسیختگی بتن کششی اطراف مهار در پیچ‌های سَردار و گل میخهای سَر‌دار نیز گفته می‌شود. این عمق از سطح تماس تکیه‌گاه اندازه‌گیری می‌شود.
غلاف انبساطی expansion sleeve بخش خارجی یک مهار انبساطی که در اثر وارد کردن پیچش یا ضربه به آن، بتن اطراف را تحت فشار قرار می‌دهد
فاصله spacing فاصله‌ی مرکز به مرکز بین دو جزء مجاور مانند میلگردهای طولی، میلگردهای عرضی، کابل‌های پیش‌تنیدگی و مهارها.
فاصله‌ی خالص spacing, clear فاصله‌ی پشت به پشت دو جزء مجاور
فاصله‌ی لبه edge distance فاصله‌ی لبه سطح بتن تا محور نزدیک‌ترین مهار
قاب خمشی moment frame قاب ساختمانی که در آن اتصالات تیرها به ستون‌ها یا دال‌ها به ستون‌ها پیوسته‌اند.
قاب خمشی با شکل‌پذیری زیاد (ویژه) moment frame special قاب خمشی تیر -ستونی، با بتن درجا، مطابق ضوابط فصل 9-20.
قاب خمشی معمولی (با شکل‌پذیری کم) moinent frame, ordinary قاب خمشی تیر- ستونی یا دال تخت- ستونی، با بتن در جا، مطابق ضوابط فصل 9-20.
قاب خمشی با شکل‌پذیری متوسط moinent frame, intermediate قاب خمشی تیر – ستونی یا دال تخت – ستونی، با بتن در جا، مطابق ضوابط فصل 9-20.
قطعه‌ی الحاقی attachment قطعه‌ی سازه‌ای واقع در سطح خارجی بتن که بارها را به مهار منتقل می‌کند یا از آن دریافت می‌نماید.
قطعه‌ی دیواری wall segment قسمتی از دیوار که به بازشوهای قائم یا افقی و لبه‌های دیوار محدود شده باشد.
قطعه‌ی دیواری افقی wall segment, horizontal قطعه‌ی دیواری که در جهت قائم به دو بازشو و یا یک بازشو و یک لبه محدود شده باشد، به شکل 9-20-1 مراجعه شود.
قطعه‌ی دیواری قائم wall segment, vertical

 

 

قطعه‌ی دیواری که در جهت افقی به دو بازشو و یا یک بازشو و یک لبه محدود شده باشد. دیوار پایه (جرز دیوار) در این گروه جای دارد. به شکل 9-20-1 مراجعه شود.
قلاب لرزه‌ای seismic hook قلاب با خم 135 درجه و یا بیشتر بر روی خاموت‌ها، دورگیرها و یا سنجاقی‌ها، با طول مستقیم بعد از خم حداقل 6 برابر قطر و یا 75 میلی‌متر. قلاب‌های متعلق به دورگیرهای دایره‌ای می‌توانند خم 90 درجه یا بیشتر داشته باشند. قلاب‌های لرزه‌ای باید آرماتورهای طولی را در بر گیرند و طول مستقیم آن‌ها رو به داخل باشد.
کتیبه‌ی برشی shear cap بیرون زدگی زیر دال که برای افزایش مقاومت برشی دال در نظر گرفته می‌شود.
کتیبه‌ی دال drop panel بیرون زدگی زیر دال بر روی ستون، که برای کاهش آرماتور منفی با تأمین حداقل ضخامت دال و یا افزایش مقاومت برشی دال پیش‌بینی می‌شود.
کرنش کششی خالص net tensile strain کرنش کششی متناظر با مقاومت اسمی، بدون کرنش‌های ناشی از وارفتگی، جمع‌شدگی و دما.
کسر 5 درصد (صدک پنجم) five percent fractile اصطلاح آماری به این معنی که با اطمینان 90 درصد، احتمال 95 درصد وجود دارد که مقاومت واقعی از مقاومت اسمی تجاوز کند.
کلاف، بند tie عضو بتن‌آرمه‌ی تحت کشش
کلاف‌های لرزه‌ای شالوده foundation siesmic tie اعضایی که برای اتصال شالوده‌ها به یک دیگر، به منظور آن که آن‌ها به صورت یک واحد عمل نمایید، به کار برده می‌شوند. این اعضاء شامل تیرها، دال‌ها و تیر – دال‌های متکی به زمین می‌شوند.
کلید برشی shear key بیرون زدگی یا فرو رفتگی بتن که در دو قطعه‌ی مجاور یک دیگر، چسبده و یا نچسبیده، پیش‌بینی می‌شود که انتقال برش یا ممانعت از لغزش دو قطعه را بر روی هم موجب می‌شود. اتصال دیوار حائل به شالوده از نوع چسبیده، و محل نشیمن عرشه‌ی پل بر روی پایه‌ها از نوع نچسبیده‌ی آن می‌باشند.
گره Node نقطه‌ای در مدل خرپایی (مدل بست و بند) که در آن محورهای بندها، بست‌ها و نیروهای متمرکز، یک دیگر را قطع می‌کنند.
گره‌ی اتصال Joint بخش مشترک اعضای متقاطع در سازه.
گره‌ی میلگرد خم‌دار node, curved bar ناحیه‌ی خم میلگرد با میلگردهای پیوسته که در تعریف یک گره در روش خرپایی (روش بست و بند) به کار می‌رود.
گل‌میخ برشی headed shear stud reinforcement گل میخ‌های سَر‌دار تکی یا گروهی که در آن‌ها مهار به وسیله‌ی سری‌ها در دو انتها، یا یک سری در یک انتها و یک صفحه‌ی فولادی مشترک در انتهای دیگر، تأمین می‌شود.
گل‌میخ سَر‌دار جوشی welded headed stud مهار فولادی جوش شده به یک صفحه‌ی فولادی جوشی که قبل از بتن‌ریزی تعبیه می‌شود
گروه مهار anchor group تعدادی مهارهای مشابه، با عمق حدوداً مساوی و با فاصله‌ی s از یک دیگر که سطح تأثیر مشترکی در مقابل بار دارند.
لوله‌های جاگذاری شده embedments, pipe لوله‌ها و غلافهای جایگذاری شده در بتن.
مدارک ساخت construction documents مدارک و نقشه‌های مربوط به محل، طراحی، مصالح و خصوصیات فیزیکی اعضا در یک طرح که برای گرفتن مجوز ساخت لازم هستند.
مدول الاستیسیته، مدول ارتجاعی modulus of elasticity نسبت تنش به کرنش در تنش‌های کششی یا فشاری کمتر از مقاومت حد تسلیم ماده.
مسیر بار load path ترتیب اعضا و اتصالات سازه که برای عبور بار از شروع تا تکیه‌گاه نهایی یا شالوده پیش‌بینی می‌شود.
مقاومت اسمی strength, norminal مقاومت عضو یا مقطع که طبق ضوابط و فرضیات "روش طرح مقاومت" این مبحث محاسبه شده باشند.
مقاومت بیرون کشیدگی مهار anchor pullout strength حداکثر نیرویی که مهار قبل از لغزیدن داخل بتن و یا به بیرون کشیده شدن تحمل می‌کند.
مقاومت تسلیم yield strength حداقل مقاومت تسلیم مشخص شده با حد تسلیم مقاومت تسلیم فولاد در کشش که بر طبق ضوابط فصل 4 تعیین می‌شود.
مقاومت شکستن مخروطی بتن breakout strength, concrete مقاومت قلوه کن شدن بتن در اطراف یک مهار یا گروه مهارها.
مقاومت طراحی strength, design مقاومت اسمی ضرب در ضریب کاهش مقاومت ϕ
مقاومت فشاری مشخصه‌ی بتن concrete strength, specified compressive (f’c) مقاومت فشاری بتن که در طراحی مورد استفاده مقاومت فشاری قرار می‌گیرد و بر اساس ضوابط فصل 3 ارزیابی می‌گردد. ضمناً که در روابط این مبحث به کار برده می‌شود، واحد f’c را دارد.
مقاومت قلوه‌کن‌شدگی بتن pryout strength, concrete مقاومت قلوه کن شدن بتن در پشت مهار.
مقاومت کششی شکاف‌خوردگی splitting tensile strength (fc) مقاومت کششی بتن در شکاف خوردگی به صورت دو نیم شدن (آزمایش برزیلی)
مقطع کشش- کنترل tension-controlled section مقطعی که در آن کرنش کشسی خالص در آخرین مقطع ردیف آرماتور کششی در مقاومت اسمی، بزرگ‌تر یا مساوی εty+0.003 باشد.
مقطع فشار- کنترل compression- controlled scction مقطعی که در آن کرنش کششی خالص در آخرین مقطع ردیف آرماتور کششی در مقاومت اسمی، کوچک‌تر یا مساوی کرنش حد فشار کنترل (کرنش تسلیم) باشد.
مقاومت مورد نیاز strength required مقاومت یک عضویا مقطع جهت مقابله با تلاش‌های داخلی ضریب‌دار ایجاد شده در عضو
منقطه‌ی B B-region بخشی از یک عضو که توزیع کرنش‌های ناشی از خمش در مقطع آن خطی فرض می‌شود.
منقطه‌ی D D-region بخشی از یک عضو با فاصله‌ای کمتر از h از محل ناپیوستگی نیرو یا ناپیوستگی هندسی.
منطقه‌ی گره‌ای nodal zone حجم بتن اطراف یک گره که فرض می‌شود نیروهای بست‌ها و بندها در روش خرپایی (روش بست و بند) از طریق آن منتقل می‌شوند.
مهار anchor قطعه‌ی فولادی که در بتن در جا نصب و یا در بتن سخت شده کاشته می‌شود؛ و از آن برای انتقال بارها به بتن استفاده می‌گردد.
مهار انبساطی archor, expansion نوعی مهار کاشتنی که در آن انتقال بار از طریق اصطکاک جانبی و یا مقاومت تکیه‌گاهی، و یا هر دو، صورت می‌گیرد.
مهار افقی یا مایل anchor, horizontal or upwardly inclined مهاری که به طور افقی و یا مایل به سمت بالا کاشته می‌شود.
مهار پیچی anchor, screw مهار پیچی مکانیکی کاشتنی که بار را توسط درگیری بدنه‌ی رزوه‌ها با شیارهای ایجاد شده در بتن سخت شده‌ی پیرامون حفره‌ی ایجاد شده‌ی قبلی، منتقل می‌نماید.
مهار تعبیه شده anchor, cast in پیچ‌های سَر‌دار، گل میخ‌های سَر‌دار و پچ‌های قلاب‌دار که قبل از ریختن بتن تعبیه می‌شوند.
مهار چسبی anchor, adhesive یک مهار کاشتنی که در سوراخی با قطر کمتر از 1/5 برابر قطر مهار در بتن سخت شده کاشته می‌شود؛ و بارهای وارده به مهار را از طریق چسب به بتن منتقل می‌نماید.
مهار زیر چاکی anchor, undercut مهار کاشتنی که مقاومت کششی خود را از قفل و پست مکانیکی ایجاد سده در اثر چاک زدن بتن در انتهای جاگذاری خود به دست می‌آورد.
مهار کاشتنی anchor, post installed مهاری که در بتن سخت شده کاشته می‌شود. مهارهای چسبی، انبساطی و زیر چاکی نمونه‌هایی از این نوع هستند.
مواد سیمانی cementitous materials موادی که در بتن، ملات یا گروت ارزش سیمانی (چسبانندگی) دارند؛ مانند سیمان پرتلند، سیمان‌های هیدرولیکی آمیخته، سیمان انبساطی، خاکستر بادی، پوژولان‌های طبیعی خامیا کلسینه،دوده‌ی سیلیسی وسیمان سرباره‌ای.
میلگردهای آج‌دار سَر‌دار headed deformed bars میلگردهای آج‌دار که سرهایی به یک یا هر دو انتهای آن‌ها متصل می‌شود.
ناپیوستگی discontinuity تغییر ناگهانی در هندسه‌ی عشو با بارگذاری آن.
ناحیه‌ی مفصل پلاستیک plastic hinge region ناحیه‌ای از عضو خمشی که در آن میلگردها در بارگذاری زلزله به مقاومت تسلیم می‌رسند. این ناحیه در طولی حداقل برابر h از مقطع بحرانی گسترش دارد.
نسبت آب به مواد سیمانی Water cementitious materials ratio نسبت وزن آب، به جز آب جذب شده توسط دانه‌ها، به وزن مواد سیمانی در مخلوط.
نسبت تغییرمکان جانبی نسبی طرح design story drift ratio تغییرمکان جانبی نسبی طرح طبقه تقسیم بر ارتفاع طبقه.
نشیمن bracket and corbel دستکی که برای نشمین انتهای تبر یا دال بر روی ستون یا دیوار پیش‌بینی می‌شود.
نقطه‌ی قطع آرماتور cut-off point محلی که آرماتور در آن جا قطع می‌شود.
یک پارچگی سازه‌ای structural integrity توانایی سازه از طریق مقاومته، نامعینی، شکل‌پذیری و جرئیات آرماتوربندی در توزیع مجدد تنش‌ها برای حفظ پایداری کلی سازه، در صورت بروز آسیب‌های محلی یا تنش‌های قابل ملاحظه‌ی بیش از حد

همه فصول

مشخصات آیین‌نامه

تعداد فصول: 32 فصل
سال انتشار: 1399
ویرایش: پنجم

جستجو در آیین‌نامه‌ها

ناشرین آیین‌نامه‌ها

مقررات ملی ساختمان

قوانین، آیین‌نامه‌ها، شیوه‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های ساختمان

نظام مهندسی ساختمان

ضوابط، بخشنامه‌ها، نشریه‌ها و معیار‌های فنی نظام مهندسی ساختمان

مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی

قوانین، آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی

سازمان برنامه و بودجه کشور

ضوابط، بخشنامه‌ها و قوانین سازمان برنامه و بودجه کشور

سازمان ملی استاندارد ایران

استانداردهای کمیته‌های مختلف سازمان ملی استاندارد ایران

سازمان تامین اجتماعی کشور

مقررات و آیین‌نامه‌های درمانی و بیمه‌ای سازمان تامین اجتماعی کشور

ضوابط فنی و اجرایی شهرداری‌ها

ضوابط، بخشنامه‌ها، نشریه‌ها و معیار‌های فنی شهرداری‌های کشور

ضوابط فنی و اجرایی وزارت بهداشت

ضوابط، بخشنامه‌ها، نشریه‌ها و معیار‌های فنی وزارت بهداشت

ضوابط فنی و اجرایی وزارت نیرو-آبفا

ضوابط، بخشنامه‌ها، نشریه‌ها و معیار‌های فنی وزارت نیرو-آبفا

ضوابط سازمان بنادر و دریانوردی

ضوابط، بخشنامه‌ها، نشریه‌ها و معیار‌های فنی سازمان بنادر و دریانوردی

ضوابط فنی و اجرایی وزارت نفت

ضوابط، بخشنامه‌ها، نشریه‌ها و معیار‌های فنی وزارت نفت

قوانین و مقررات مالیاتی کشور

قوانین، مقررات، ضوابط و دستورالعمل‌هاى مالیاتى سازمان مالیات كشور

تازه‌ترین فصل‌ها

پیوست 6: طراحی لرزه‌ای و اجرای اجزای غیرسازه‌ای معماری

آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله استاندارد 2800

پیوست 5 : اندرکنش خاک و سازه

آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله استاندارد 2800

پیوست 4 : دیافراگم‌ها

آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله استاندارد 2800

پیوست 3 : اثر P-Δ

آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله استاندارد 2800

پیوست 2: راهنمای انجام تحلیل‌های غیرخطی

آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله استاندارد 2800

پیوست 1 : درجه‌بندی خطر نسبی زلزله در شهرها و نقاط مهم ایران

آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله استاندارد 2800

فصل هفتم – ضوابط ساختمان‌های با مصالح بنایی کلاف‌دار

آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله استاندارد 2800