1-11-14 کلیات

1-1-11-14 دامنه کاربرد

الف) در تأسیسات مکانیکی ساختمان، دودکش باید طبق الزامات مندرج در این فصل از مقررات « (14-11) دودکش» طراحی، ساخته، نصب و بازرسی شود.

(1) این فصل از مقررات الزامات دودکش دستگاه‌های با سوخت مایع یا گاز با دمای پایین را مقرر می‌دارد. الزامات دودکش دستگاه‌های با سوخت مایع یا گاز با دماهای متوسط و بالا و هم‌چنین دودکش دستگاه با سوخت جامد، خارج از حدود این فصل از مقررات است.

ب) این فصل از مقررات الزامات دودکش فلزی، دودکش با مصالح بنائی، معبر دود و لوله‌های رابط را مقرر می‌دارد.

پ) الزامات طراحی، ساخت نصب و بازرسی دودکش دستگاه‌های زیر خارج از حدود این فصل از مقررات است:

(1) دستگاه زباله سوز

(2) دستگاه‌های با سوخت مایع یا گاز مخصوص فرایند تولید صنعتی

ت) در شرایطی که بین الزامات این مبحث و مبحث هفدهم در مورد دودکش دستگاه‌های گاز سوز تفاوت وجود داشته باشد الزامات سختگیرانه‌تر باید رعایت شود.

(ث) دودکش دیگهای چگالشی و دستگاه‌های گرمائی ویژه باید براساس دستورالعمل کارخانه سازنده طرح، نصب و بهره‌برداری شود.

2-1-11-14 الزامات عمومی طراحی

الف) محصولات احتراق هر دستگاه با سوخت مایع یا گاز باید به یک سیستم دودکش فلزی یا با مصالح بنائی تخلیه شود، جز موارد زیر:

(1) اجاق گاز و گرمکن خوراک خانگی

(2) دستگاه‌های کوچک رومیزی

(3) بخاری قابل حمل

(4) یخچال نفتی

(5) شعله‌های کوچک گاز، مانند شعله گاز در آزمایشگاه یا چراغ روشنایی

ب) دودکش باید برای نوع دستگاه یا دستگاه‌هایی که به آن متصل می‌شود، طراحی گردد.

(1) دودکش باید به گونه‌ای طراحی و ساخته شود که برای انتقال گازهای حاصل از احتراق به هوای خارج از ساختمان، جریان با روش طبیعی یا مکانیکی، به راحتی در دودکش ایجاد شود.

(2) سیستم دودکش باید به گونه‌ای طراحی ساخته و نصب شود که با رعایت توصیه کارخانه سازنده دستگاه، عمل احتراق در دستگاه با سوخت مایع یا گاز، در شرایط ایمن و اطمینان بخش صورت گیرد.

پ) سیستم دودکش باید از نقطه اتصال به دستگاه یا کلاهک تعادل تا انتهای آن در خارج از ساختمان سیستمی به هم پیوسته و درزبندی شده باشد و گازهای حاصل از احتراق از نقطة هیچ آن به داخل فضای ساختمان نشت نکند.

(1) هر دهانه باز در طول دودکش (دودکش قائم یا لولۀ رابط آن) باید با دریچه بسته فلزی مقاوم در برابر دمای کار دودکش مسدود شود.

ت) سیستم دودکش باید در برابر ضربات فیزیکی و صدمات خارجی مقاوم باشد.

ت) دودکش قائم و لولۀ رابط آن باید با بست‌ها و تکیه‌گاههای مناسب برای دمای کار دودکش و تحمل وزن و نیروهای ناشی از زلزله و تغییرات دمای دودکش در محل نصب خود ثابت شود.

(1) هیچ یک از اجزای دودکش نباید از داخل کانال یا پلنوم هوا عبور کند.

(2) در صورت عبور دودکش یا لوله رابط آن، از داخل فضایی غیراز فضای محل نصب دستگاه با سوخت مایع یا گاز، دودکش یا لولۀ رابط باید در داخل محفظه با مصالح دست کم 2 ساعت مقاوم در برابر آتش قرار گیرد.

ج) در دودکش قائم فلزی یا با مصالح بنائی، سطوح داخلی معبر دود باید در برابر خوردگی ناشی از چگالش بخار آب، مقاوم باشد.

(1) در انتهای پایین دودکش قائم باید، یک اتصال برای تخلیۀ بخار آب چگالیده داخل معبر دود، پیش‌بینی شود.

چ) دودکش قائم باید بر روی پایه‌ای از مصالح ساختمانیِ مقاوم در برابر وزن دودکش و دست کم 3 ساعت مقاوم در برابر آتش قرار گیرد.

ح) دهانه دودکش قائم یا رابط،آن که به دستگاه با سوخت مایع یا گاز متصل می‌شود، باید دست کم برابر دهانه خروجی دستگاه باشد.

خ) قسمت پایین دودکش قائم در زیر پایین‌ترین اتصال رابط به آن، باید دست کم تا 300 میلی‌متر (12 اینچ) ادامه یابد.

د) دودکشهای بنایی (معبر دود بنایی) باید به یک دریچه بازدید با حداقل ارتفاع 150 میلی‌متر (6 اینچ) مجهز شود. لبه بالایی این دریچه باید دست کم 150 میلی‌متر (6 اینچ) زیر پایین‌ترین لوله رابط دودکش قرار گیرد.

(1) اگر معبر قائم دود شومینه‌های بنایی دارای دسترسی لازم از طریق دهانه شومینه باشد، الزامی برای نصب دریچه بازدید نیست

2-11-14 دودکش با مکش طبیعی

1-2-11-14 سطح مقطع

الف) جز در مواردی که چند دستگاه به یک دودکش متصل می‌شود، سطح مقطع دودکش با مکش طبیعی باید دست کم برابر سطح مقطع دهانه خروجی دستگاه باشد.

(1) سطح مقطع دودکش با مکش،طبیعی در هیچ حالتی نباید از 7,850 میلی‌متر مربع (12 اینچ مربع) کمتر باشد.

2-2-11-14 مسیر دودکش

الف) دودکش با مکش طبیعی باید تا حد ممکن در مسیر قائم امتداد یابد. اگر در مسیر قائم دوخم لازم شود شیب قسمت دوخم نباید نسبت به خط قائم، زاویه بیش از 30 درجه داشته باشد. تعداد زانوها حداکثر باید 4 عدد باشد.

(1) قسمت دوخم باید، با بست و تکیه‌گاه مناسب برای وزن و دمای دودکش، در جای خود ثابت شود.

(2) قسمت دوخم باید در برابر ضربات فیزیکی حفاظت شود.

ب) در فاصله دستگاه تا نقطه اتصال به دودکش قائم، لولۀ رابط دودکش باید دست کم 2 درصد به طرف نقطه اتصال به دستگاه، شیب داشته باشد.

(1) حداکثر طول لولۀ رابط باید 45 سانتی‌متر (18 اینچ) برای هر 2/5 سانتی‌متر (1 اینچ) قطر لوله رابط باشد. در صورتی که طول لولۀ رابط از 45 سانتی‌متر (18 اینچ) برای هر 2/5 سانتی‌متر (1 اینچ ) قطر بیشتر باشد، باید از طریق افزایش قطر یا ارتفاع کل دودکش، ظرفیت مورد نظر تأمین گردد. در هر حال طول لوله رابط نباید از 75 درصد ارتفاع دودکش قائم بیشتر باشد.

پ) دودکش با مکش طبیعی دستگاه با سوخت مایع یا گاز نباید به بخش تحت فشار یک دودکش با مکش مکانیکی که دارای فشار مثبت است، متصل شود.

3-11-14 دودکش با مکش یا رانش مکانیکی

1-3-11-14 در صورت افزایش مکش دودکش با نصب هواکش در مسیر آن، دودکش دارای مکش یا رانش مکانیکی خواهد بود. مکش یا رانش مکانیکی ممکن است از نوع رانش اجباری یا مکش القایی باشد.

2-3-11-14 قسمتی از دودکش نوع رانش اجباری که فشار استاتیک مثبت دارد، باید کاملاً گازبند باشد.

الف) اگر دودکش ساخت کارخانه (factory built) باشد، اتصالات روی قسمت فشار مثبت دودکش باید برای کاربردهای فشار مثبت مناسب باشد و مطابق دستورالعمل سازنده یا الزامات این مبحث، آن که سختگیرانه‌تر است نصب شود.

3-3-11-14کار مشعل اصلی دستگاه با سوخت مایع یا گاز باید با کار هواکش دودکش مرتبط باشد، تا اگر هواکش از کار بیفتد، مشعل اصلی دستگاه هم به طور خودکار خاموش شود.

4-3-11-14 اگر مکش مکانیکی دودکش از نوع القایی باشد، لولۀ رابط دستگاه باید در نقطه‌ای به دودکش متصل شود که در سمت ورود به هواکش است.

5-3-11-14 دهانه خروجی دودکشهای با مکش یا رانش مکانیکی باید حداقل 3 متر (10 فوت) از مرز (حریم) ملک یا ساختمان‌های مجاور فاصله داشته باشند.

الف) دهانه خروجی دودکشهای با مکش یا رانش مکانیکی، در ساختمان‌های ویلائی مستقل (یک واحد مسکونی) با حفظ فاصلۀ 3 متر (10فوت) از حریم ملک یا ساختمان‌های مجاور می‌تواند با شرایط زیر اجرا شود:

(1) پایین دهانه خروجی دودکش باید دست کم 300 میلی‌متر (12 اینچ) بالای سطح تمام شده محل خروج باشد.

(2) اگر دهانه خروجی در محل عبور افراد پیاده باشد (اعم از اینکه پیاده‌رو ساخته شده باشد یا نه)، دهانه خروجی دودکش در سیستم مکش مکانیکی باید دست کم 2200 میلی‌متر (7 فوت) بالاتر از سطح عبور افراد باشد.

(3) دهانه خروجی دودکش باید حداقل یک متر بالاتر از هر دریچه ورودی مکش اجباری هوا باشد که فاصله افقی آن تا دهانه خروجی 3 متر (10 فوت) یا کمتر باشد.

(4) دهانه خروجی دودکش باید حداقل 1200 میلی‌متر (4 فوت) زیر و با فاصله افقی 1200 میلی‌متر (4 فوت) به صورت افقی یا 300 میلی‌متر (12 اینچ ) بالای هر در، پنجره یا سایر دریچه‌های ورودی گرانشی هوا به داخل ساختمان قرار داشته باشد.

(5) دهانه خروجی دودکش نباید در فاصله‌ای کمتر از یک متر نسبت به گوشه داخلی متشکل از دو دیوار عمود بر هم قرار گیرد.

(6) دهانه خروجی دودکش نباید مستقیما در بالا یا در فاصلهای افقی کمتر از یک متری از یک منبع سوخت یا کنتور گاز قرار گیرد.

(7) اگر دهانه خروجی از نوع عمودی در محلی زیر ساختار و اجزاء سقف قرار گیرد، دهانه خروجی باید دست کم یک متر از اجزاء سقف فاصله داشته باشد.

(8) در پوش دهانه خروجی عمودی دودکش باید بگونه‌ای نصب شود که از ورود آب باران به داخل دودکش جلوگیری به عمل آورد.

4-11-14 دودکش مشترک برای چند دستگاه

1-4-11-14 با رعایت الزامات زیر، می‌توان دو یا چند دستگاه با سوخت مایع یا گاز را به یک دودکش مشترک متصل کرد.

الف) هر یک از دستگاه‌ها باید به کنترلهای ایمنی مجهز باشد.

ب) دستگاه‌ها باید در یک طبقه از ساختمان واقع شده باشند.

پ) هر یک از رابط‌ها به دودکش مشترک باید با استفاده از دوخم اتصال یابد، به طوری که اتصال هیچ رابطی مقابل رابط دیگر قرار نگیرد.

ت) لوله رابط هر یک از دستگاه‌ها باید بیشترین شیب ممکن را داشته باشد.

2-4-11-14 دستگاه‌هایی که در طبقات مختلف ساختمان قرار دارند نباید به دودکش مشترک متصل شوند، مگر در شرایط زیر:

الف) اتاق محل نصب هر یک از این دستگاه‌ها در هر طبقه باید فقط از خارج ساختمان دسترسی داشته باشد.

ب) هر دستگاه باید هوای احتراق مورد نیاز خود را مستقیماً از هوای خارج ساختمان بگیرد.

پ) اتاق محل نصب هر یک از دستگاه‌ها در هر طبقه نباید با فضاهای دیگر ساختمان در همان طبقه، ارتباط داشته باشد.

3-4-11-14 دستگاه با سوخت جامد نباید دودکش مشترک با دستگاه با سوخت مایع یا گاز داشته باشد.

4-4-11-14 دیگ دیواری آبگرم تیپ "C "که در «(14-7-4-1) "ب"» آمده است، نباید دودکش مشترک با دستگاه با سوخت مایع یا گاز داشته باشد.

5-11-14 دودکش قائم فلزی

1-5-11-14 کلیات

الف) دودکش قائم فلزی باید بر روی پایه‌ای از مصالح نسوختنی 3 ساعت مقاوم در برابر آتش و مناسب برای تحمل وزن دودکش قرار گیرد.

ب) در انتهای پایین دودکش قائم فلزی، برای تمیز کردن ادواری آن باید دریچه بازدید گازبند و مقاوم در برابر دمای دودکش پیش‌بینی شود.

پ) دودکش قائم فلزی باید فاصله کافی با مصالح سوختنی داشته باشد. هم‌چنین امکان دسترسی و بازرسی آن وجود داشته و ایمنی لازم را برای جلوگیری از سوختگی و آسیب دیدگی اشخاص ایجاد کند.

ت انتهای بالایی دودکش قائم فلزی باید با کلاهکی مناسب برای جلوگیری از ورود باران و برف، حفاظت شود.

ت) دودکش قائم فلزی باید از ورق فولادی سیاه ساخته شود و برای اتصال قطعات و تقویت آن از پروفیل‌های فولادی استفاده گردد.

(1) اتصال قطعات دودکش و پروفیلهای تقویتی آن می‌تواند از نوع پیچ و مهره ای، میخ پرچ و یا اتصال جوشی باشد.

(2) دودکش قائم فلزی باید، با بست‌ها و تکیه‌گاههای مقاوم در برابر دمای دودکش و مناسب برای تحمل وزن آن و نیروهای ناشی از انقباض و انبساط حرارتی و اثر باد و زمین‌لرزه به اجزای ساختمان متصل و در جای خود ثابت و مهار شود.

ج) ورق فولادی دودکش قائم فلزی، مخصوص دستگاه‌های با سوخت مایع یا گاز با دمای پایین، باید دست کم ضخامتی برابر با مقادیر جدول « (14-11-5-1) "ج "» داشته باشد.

جدول (14-11-5-1) "ج ": ضخامت ورق فولادی دودکش قائم فلزی

1 میلی‌متر = 0/0394 اینچ

چ) در دستگاه با سوخت مایع یا گاز که دمای محصولات احتراق آن در نقطه ورود به دودکش کمتر از 165 درجه سلسیوس است، سطوح داخلی دودکش فلزی باید با مصالح مقاوم در برابر چگالش بخار آب و اسید، مانند فولاد زنگ‌ناپذیر، حفاظت شود.

ح) دودکش قائم فلزی باید با امکان پیش‌بینی انبساط و انقباض ناشی از گرما و سرما، ساخته نصب شود.

2-5-11-14 دودکش با دمای پایین

الف) دهانه خروجی دودکش

(1) دهانه خروجی انتهای بالای دودکش قائم فلزی با دمای پایین باید بر روی بام و در خارج از ساختمان قرار گیرد.

(2) دهانه خروجی نسبت به بالاترین نقطه بام که دودکش از آن خارج می‌شود، دست کم باید یک متر بالاتر قرار گیرد. این دهانه از هر نقطه ساختمان به شعاع 3 متر (10 فوت) از دودکش، باید دست کم 600 میلی‌متر (24 اینچ) بالاتر باشد.

(3) فاصله قائم دهانه خروجی دودکش از تراز زمین پیاده‌رو مجاور، نباید کمتر از 3 متر (10 فوت) باشد.

(4) دهانه خروجی دودکش باید دست کم یک متر بالاتر از هر دهانه مکش مکانیکی هوای ساختمان که با آن 3 متر (10 فوت) یا کمتر فاصله دارد، نصب شود.

(5) دهانه خروجی انتهای دودکش دیگ آب گرم تیپ "C"، که در «(14-7-4-1)"ب"» آمده است، لازم نیست بر روی بام قرار گیرد. دودکش فلزی این دیگها می‌تواند بصورت افقی از ساختمان خارج شده و تا چند سانتی‌متر (مطابق توصیه سازنده) به سمت خارج ساختمان ادامه یابد.

(6) دهانه دودکش باید دست کم 1500 میلی‌متر (5 فوت) بالاتر از بالاترین طوقه خروج دود دستگاه متصل به دودکش قرار گیرد.

ب) دودکش قائم فلزی در خارج ساختمان

(1) بین دودکش و مصالح و مواد سوختنی ساختمان، باید دست کم 450 میلی‌متر (18 اینچ) فاصله باشد.

(2) میان دودکش و مصالح و مواد نسوختنی ساختمان باید دست کم فاصله‌های زیر رعایت شود:

– برای دودکش با قطر 450 میلی‌متر (18 اینچ) و کمتر از آن فاصله 50 میلی‌متر (2 اینچ)

– برای دودکش با قطر بیش از 450 میلی‌متر (18 اینچ) فاصله 100 میلی‌متر (4 اینچ)

(3) میان دودکش قائم فلزی خارج از ساختمان و در و پنجره و فضاهای محل عبور افراد، باید دست کم 600 میلی‌متر (24 اینچ ) فاصله باشد، مگر آنکه سطح خارجی دودکش با روش مورد تأیید عایق گرمایی شده باشد.

پ) دودکش قائم فلزی در داخل ساختمان

(1) دودکش باید در شفتهایی با دیوارهای مقاوم در برابر آتش قرار گیرد. در هر ساختمان، زمان مقاومت دیوارها در برابر آتش باید دست کم برابر مقادیر زیر باشد:

– 1 ساعت، در ساختمان‌های 1 تا 3 طبقه

– 2 ساعت، در ساختمان‌های 4 طبقه و بالاتر

(2) دیوارهای شفت نباید بازشو داشته باشد مگر با دریچه‌های ضد آتش در هر طبقه، که برای بازدید تعبیه می‌شود

(3) در طبقه‌ای که دودکش به دستگاه با سوخت مایع یا گاز متصل است، فاصله سطح خارجی دودکش با مصالح و مواد سوختنی ساختمان، باید دست کم 450 میلی‌متر (18 اینچ) باشد.

(4) فاصله دودکش با مصالح و مواد نسوختنی ساختمان باید دست کم برابر مقادیر زیر باشد:

– برای دودکش با قطر 450 میلی‌متر (18 اینچ) و کمتر از آن 50 میلی‌متر (2 اینچ)

– برای دودکش با قطر بیش از 450 میلی‌متر (18 اینچ) 100 میلی‌متر (4 اینچ)

ت) عبور دودکش قائم فلزی از بام ساختمان

(1) در صورت عبور دودکش قائم فلزی از بام ساخته شده از مصالح و مواد سوختنی، دودکش باید در غلاف فولادی گالوانیزه و مقاوم در برابر خوردگی قرار گیرد. غلاف باید دست کم 220 میلی‌متر (9 اینچ) بالاتر و 220 میلی‌متر (9 اینچ) پایینتر از بام ادامه یابد. فاصله سطح خارجی دودکش با سطح داخلی غلاف باید دست کم 220 میلی‌متر (9 اینچ) باشد. فاصله سطح خارجی غلاف با مواد سوختنی بام باید دست کم 30 میلی‌متر (1/2 اینچ) باشد.

(2) می‌توان به جای غلاف، اطراف دودکش را تا فاصله 450 میلی‌متری (18 اینچ) با مواد و مصالح نسوختنی پرکرد.

6-11-14 دودکش قائم با مصالح بنائی

1-6-11-14 کلیات

ألف دودکش قائم با مصالح بنائی باید بر روی پایه‌ای از مصالح نسوختنی، با مقاومت دست کم 3 ساعت در برابر آتش، قرار گیرد. این پایه باید جدا از اجزای ساختمان باشد و بار وزن دودکش را به زمین منتقل کند.

(1) به جز وزن دودکش هیچ بار دیگری نباید بر پایۀ دودکش وارد شود، مگر آنکه در طراحی دودکش برای آن بار اضافی، پیش‌بینی‌های لازم به عمل آمده باشد.

(2) دودکش باید مطابق الزامات مبحث چهارم الزامات عمومی ساختمان طرح و اجرا شود.

ب) در فاصله 150 میلی‌متر (6 اینچ) بالاتر و 150 میلی‌متر (6 اینچ) پایین‌تر از محل عبور دودکش از کف، سقف و بام، که از مصالح سوختنی باشد، شکل و اندازه دودکش نباید تغییر کند.

پ) در انتهای پایین دودکش باید دریچه بازدید تعبیه شود. ارتفاع این دریچه دست کم باید 150 میلی‌متر (6 اینچ) باشد و لبه بالائی آن دست کم 150 میلی‌متر (6 اینچ) پایین‌تر از اتصال پایین‌ترین لوله رابط به دودکش باشد.

(1) دریچه بازدید دودکش باید گازبند باشد.

ت) اگر دودکش از کف یا سقف طبقات عبور می‌کند، فاصله میان دودکش و اجزای ساختمان باید با مواد و مصالح نسوختنی پرشود.

2-6-11-14 دودکش با مصالح بنایی با دمای پایین

الف) ساخت دودکش

(1) ضخامت دیوارهای دودکش دست کم باید برابر مقادیر زیر باشد:

– 200 میلی‌متر (8 اینچ) برای دودکش آجری یا بتنی با پوشش داخلی از مصالح نسوز به ضخامت دست کم 16 میلی‌متر (0/625 اینچ)

– 300 میلی‌متر (12 اینچ)، برای دودکش سنگی با پوشش داخلی از مصالح نسوز به ضخامت دست کم 16 میلی‌متر (0/625 اینچ).

ب) معبر قائم دود

(1) چنانچه دودکش با مصالح بنائی با چند معبر دود جداگانه و برای تخلیه دود دستگاه‌های متعدد ساخته شود، به پوشش داخلی نسوز نیاز نیست. معبر دود باید لوله‌ای باشد که از مواد و مصالح نسوختنی مناسب برای دمای دودکش مانند سیمان، آزبست سیمان، سفال و مصالح مشابه، به ضخامت دست کم 16 میلی‌متر (0/625 اینچ) ساخته شده و در داخل دودکش ساختمانی قرار گیرد.

(2) معبر دود باید در برابر خوردگی، ساییده شدن و ترک برداشتن ناشی از تماس گازهای حاصل از احتراق، تا دمای 538 درجه سلسیوس (1000 درجه فارنهایت)، مقاوم باشد.

(3) معبر دود باید هم زمان با ساخت دودکش با مصالح بنائی، در داخل آن قرار گیرد و هر قطعه آن با دقت بر روی قطعه زیرین سوار شود و درزهای بین قطعات با مواد نسوز پرگردد.

(4) فاصله میان سطح خارجی معبر دود و سطح داخلی دودکش ساختمانی نباید پرشود. این فاصله دست کم باید 100 میلی‌متر (4 اینچ ) در نظر گرفته شود. برای اتصال قطعات معبر دود، باید ملات به اندازه‌ای که برای درزبندی و پرکردن سوراخ‌ها لازم است، به کار رود.

(5) اگر در داخل دودکش قائم با مصالح بنائی، دو معبر دود جداگانه برای دو دستگاه مختلف نصب می‌شود، فاصله سطح خارجی این دو معبر از هم باید دست کم 150 میلی‌متر (6 اینچ) باشد.

(6) اگر در داخل دودکش قائم با مصلح بنائی، بیش از دو معبر دود جداگانه نصب می‌شود، باید میان هر گروه دوتایی از معبرها، تیغه جدا کننده‌ای از مصالح ساختمانی به ضخامت دست کم 100 میلی‌متر (4 اینچ)، قرار گیرد. فاصله این تیغه جداکننده از معبرهای دود مجاور آن باید دست کم 100 میلی‌متر (4 اینچ) باشد.

(7) معبر دود باید از 200میلی‌متر (8 اینچ ) پایینتر از پایین‌ترین اتصال لوله رابط به دودکش قائم تا بالاترین ارتفاع دودکش ساختمانی ادامه یابد.

پ) دهانه خروجی دود

(1) در مورد دهانه خروج دود از دودکش قائم با مصالح بنائی، فاصله‌های قائم و افقی آن از بام ساختمان، ساختمان‌های مجاور، تراز پیاده‌رو زمین مجاور و دهانه‌های مکش مکانیکی هوای ساختمان، باید احکام مقرر در (14-11-5-2) "الف " رعایت شود.

(2) انتهای بالای دودکش قائم با مصالح بنائی باید با کلاهکی مناسب برای جلوگیری از ورود باران و برف، حفاظت شود.

ت) فاصله سطح خارجی دودکش قائم با مصالح بنائی و مواد سوختنی

(1) میان سطح خارجی دودکش قائم با مصالح بنائی و مواد و مصالح سوختنی اجزای ساختمان باید دست کم 100 میلی‌متر (4 اینچ) فاصله باشد.

(2) در عبور دودکش قائم ساختمانی از طبقات ساختمان، میان سطح خارجی دودکش و مواد و مصالح سوختنی، باید مطابق الزامات مبحث چهارم، الزامات عمومی ساختمان، فاصله وجود داشته باشد. این فاصله باید با مواد و مصالح نسوختنی پرشود.

7-11-14 دودکش شومینه

1-7-11-14 دودکش شومینه با مصالح بنائی باید با رعایت الزامات «(14-11-6) دودکش قائم با مصالح بنائی»، ساخته و نصب شود.

2-7-11-14 دودکش شومینه فلزی باید با رعایت الزامات « (14-11-5) دودکش قائم فلزی »، ساخته و نصب شود.

3-7-11-14 محدودیت‌های نصب شومینه گازی باید با رعایت الزامات « مبحث هفدهم – لوله‌کشی گاز طبیعی» اعمال شود.

8-11-14 لوله رابط دودکش

1-8-11-14 کلیات

الف) دستگاه با سوخت مایع یا گاز باید با لوله رابط، به دودکش قائم فلزی یا دودکش قائم با مصالح بنائی، متصل شود.

(1) لوله رابط دودکش باید در همان فضایی که دستگاه در آن قرار دارد، نصب شود.

ب) لوله‌های رابط دودکش نباید از کف یا سقف عبور کند.

پ) عبور لوله رابط دودکش از دیوار مقاوم به آتش، مجاز نیست.

ت) لوله رابط دستگاه‌های گاز سوز خانگی نباید برای اتصال به دودکش قائم با مصالح بنائی، از دیوار یا پارتیشن ساخته شده از مصالح سوختنی عبور کند.

ث) تمام طول لولۀ رابط دودکش باید قابل دسترسی باشد، تا بازرسی پاک کردن و تعمیر آن به آسانی ممکن شود.

(1) لوله رابط دودکش نباید در معرض ضربات فیزیکی قرار داشته باشد.

ج) لوله رابط باید تا حد ممکن کوتاه و مستقیم باشد. از ایجاد زانوهای کوتاه و خم‌های تند در آن، که ممکن است موجب اختلال در جریان دود شود، باید پرهیز کرد.

(1) جز لوازم کنترل و ایمنی، هیچ مانعی نباید درون لوله رابط دودکش قرار گیرد. نصب دمپر با فرمان دستی در لوله رابط مجاز نیست.

(2) در داخل لولۀ رابط اگر دمپر با فرمان خودکار نصب می‌شود، دمپر باید با مشعل دستگاه مرتبط و وابسته باشد، تا در صورت بسته شدن دمپر، مشعل دستگاه نیز به طور خودکار خاموش گردد. این دمپرها باید مطابق با دستورالعمل سازنده نصب شوند.

چ) لوله رابط دودکش باید با بست و تکیه‌گاه‌های مقاوم در برابر دمای آن و مناسب برای تحمل وزن آن و نیروهای ناشی از انقباض و انبساط حرارتی و اثر زمین‌لرزه، به اجزای ساختمان به طور ثابت متصل و مهار شود.

ح) قطر لوله رابط دودکش باید دست کم برابر قطر دهانه خروجی دستگاه یا کلاهک تعادل آن، باشد. چنانچه دستگاه بیش از یک خروجی دود داشته باشد، و در غیاب دستورالعمل‌های خاص سازنده، مساحت لوله رابط مشترک نباید کمتر از مساحت مجموع خروجی‌های دود باشد.

خ) در مواردی که دو یا چند لوله رابط وارد یک دودکش قائم می‌شود، لوله رابط کوچکتر باید در بالاترین ارتفاع ممکن در دسترس، با رعایت فاصله مجاز از مواد سوختنی به دودکش قائم وارد شود.

2-8-11-14 ساخت لوله رابط دودکش

الف) لوله رابط دودکش باید از ورق فولادی ساخته شود و برای اتصال قطعات و تقویت آن باید از پروفیل‌های فولادی استفاده کرد.

(1) لوله رابط دودکش با دمای پایین باید از ورق فولادی گالوانیزه ساخته شود.

ب) لولۀ رابط دودکش دستگاه‌های با سوخت مایع یا گاز با دمای پایین باید از ورق فولادی گالوانیزه، دست کم با ضخامت مقرر در جدول ( 14-11-8-2) "ب" ساخته شود.

پ) اتصال قطعات

(1) قطعات لوله رابط دودکش با دمای پایین باید با پیچ و مهره یا میخ پرچ، به هم متصل شود.

(2) در صورت استفاده از واشر، باید جنس آن در برابر دمای دودکش مقاوم باشد.

جدول (14-11-8-2) "ب": کمینه ضخامت ورق فولادی گالوانیزه لوله رابط دودکش

3-8-11-14 نصب لوله رابط دودکش

الف) لولۀ رابط دودکش باید نسبت به تراز افقی شیب داشته باشد.

(1) جهت شیب لولۀ رابط باید از دودکش قائم به سوی دستگاه باشد.

(2) شیب لولۀ رابط نباید از 2 درصد کمتر باشد.

ب) لوله رابط دستگاهی که دود آن با مکش طبیعی خارج می‌شود نباید به دودکش قائم دارای مکش یا رانش مکانیکی متصل شود، مگر در نقطه‌ای از دودکش که فشار منفی داشته باشد.

(1) لوله رابط دستگاه با سوخت مایع یا گاز نباید به دودکش قائمِ متصل به شومینه، وصل شود.

پ) اتصال لولۀ رابط دودکش به دودکش قائم

(1) لوله رابط دودکش، در اتصال به دودکش قائم فلزی، باید تا سطح داخلی آن ادامه یابد ولی نباید وارد آن شود. اگر دودکش قائم فلزی پوشش داخلی دیگری (معبر دود) داشته باشد، لوله رابط باید تا سطح داخلی معبر دود ادامه یابد.

(2) در صورت اتصال لولۀ رابط به دودکش قائم با مصالح بنائی، لوله باید تا سطح داخلی دودکش ادامه یابد. اگر معبر دود در داخل دودکش قائم با مصالح بنائی قرار دارد، لوله رابط باید تا سطح داخلی معبر دود ادامه یابد. فاصله اطراف محل اتصال باید با ملات سیمانی یا مصالح نسوختنی دیگر، پرشود.

(3) اگر برای سهولت کار نهادن و در آوردن، لولۀ رابط با غلاف به دودکش قائم با مصالح بنائی متصل می‌شود، غلاف باید با ملات سیمان یا مواد نسوختنی دیگر مناسب برای دمای دودکش، محل نصب ثابت شود.

ت) فاصله لولۀ رابط از مواد سوختنی

(1) لوله رابط دودکش با دمای پایین باید دست کم 450 میلی‌متر (18 اینچ) با مواد و مصالح سوختنی فاصله داشته باشد.

ث) در صورتی عبور لوله رابط دستگاه‌های خانگی با سوخت مایع یا گاز از دیوار یا پارتیشن ساخته شده از مصالح سوختنی اجتناب‌ناپذیر باشد، فاصله سطح خارجی لوله رابط از مواد سوختنی باید با یکی از روش‌های زیر حفظ شود.

روش اول: یک دیوار آجری با ضخامت 100 میلی‌متر (3/5 اینچ) باید داخل دیوار با مصالح سوختنی جاسازی شود. یک غلاف از جنس نسوز با ضخامت دست کم 16 میلی‌متر (0/625 اینچ) (مطابق ASTM C 315 یا معادل آن)، در مرکز این دیوار آجری به نحوی نصب شود که فاصله آن با مصالح سوختنی دست کم 300 میلی‌متر (12 اینچ) باشد. این غلاف نسوز باید از سطح بیرونی دیوار آجری تا سطح داخلی آستر دودکش قائم ادامه یابد. درز بین غلاف نسوز و آستر دودکش قائم باید با مواد مقاوم در مقابل دمای دودکش درزبندی شود. بین دیوار و دودکش با مصالح بنائی دست کم 50 میلی‌متر (2 اینچ) فاصله هوائی باید وجود داشته باشد.

روش دوم: یک غلاف فولادی تهویه شده متشکل از دو کانال هوایی یک اینچی (سه استوانه تو در تو ) از ورق فولادی با ضخامت دست کم 0/6 میلی‌متر (0/0236 اینچ) باید روی دیوار یا پارتیشن نصب شود و لوله رابط فولادی از داخل آن عبور کرده و تا استر دودکش یا مجرای قائم دود امتداد یابد. غلاف باید به نحوی توسط بست‌های فولادی به دیوار بسته شود که بین سطح غلاف فلزی و مصالح سوختنی دیوار دست کم 150 میلی‌متر (6 اینچ) فاصله وجود داشته باشد. ضخامت لوله رابط دودکش و بست‌های فولادی باید دست کم 0/6 میلی‌متر (0/0236 اینچ ) باشد. یک طرف بست‌ها باید در همه جهات به دیوار یا پارتیشن متصل شود. فضای 150 میلی‌متری (6 اینچ) بین غلاف فلزی و بست‌ها باید با عایق فایبرگلاس پر شود. بین دیوار و دودکش با مصالح بنائی دست کم 50 میلی‌متر (2 اینچ) فاصله هوائی باید وجود داشته باشد.