1-1-16 دامنه

1-1-1-16 مبحث شانزدهم – تأسیسات بهداشتی الزامات حداقل را که رعایت آن‌ها مشمول الزامات قانونی است، در تأسیسات مکانیکی که به منظورهای زیر در داخل ساختمان نصب می‌شود، مقرر می‌دارد:

الف) لوله‌کشی و ذخیره‌سازی آب مصرفی

ب) لوله‌کشی فاضلاب بهداشتی

پ) لوله‌کشی هواکش فاضلاب

ت) لوازم بهداشتی

ث) لوله‌کشی آب باران

2-1-1-16 طراحی، نظارت، انتخاب مصالح و دستگاه‌ها، اجرای کار، تعمیر، تغییر و نگهداری و بهره‌برداری تأسیساتی که در (16-1-1-1) مقرر شده، باید طبق الزامات مندرج در این مبحث انجام شود.

3-1-1-16 احکام این مبحث از مقررات ملی ساختمان باید تأسیسات مندرج در (16-1-1-1) را با اهداف ایمنی، بهداشت، آسایش، بهره‌دهی مناسب و صرفه اقتصادی کنترل کند.

4-1-1-16 احکام قانونی در مدارک زیر بر الزامات مقرر شده در مبحث شانزدهم حاکم می‌باشد:

الف) قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آئین‌نامه‌های اجرایی آن

ب) مبحث دوم- نظامات اداری

5-1-1-16 طراحی، اجرا و کنترل لوله‌کشی گاز طبیعی ساختمان باید با رعایت الزامات مندرج در " مبحث هفدهم" از مقررات ملی ساختمان انجام شود.

6-1-1-16 طراحی، اجرا و کنترل تأسیسات آتشنشانی ساختمان باید با رعایت الزامات مندرج در " مبحث سوم" از مقررات ملی ساختمان انجام شود.

7-1-1-16 طراحی، اجرا و کنترل دستگاه‌های تولید آب گرم مصرفی باید با رعایت الزامات مندرج در "مبحث چهاردهم" از مقررات ملی ساختمان انجام شود.

8-1-1-16 تعاریف واژه‌ها و عبارتهای فنی که در این مبحث به کار رفته است باید با مفاهیمی که در " (16-2) تعاریف " آمده دریافت شود. تعاریف دیگری که در "مبحث دوم – نظامات اداری" آمده باید جزئی از این مبحث تلقی شود.

2-1-16 استاندارد

1-2-1-16 آن قسمت از استانداردهایی که در این مبحث به آن‌ها ارجاع شده است، باید جزئی از این مبحث تلقی شود.

2-2-1-16 اگر بین مطالب این استانداردها با احکامی از متن این مبحث مغایرتی مشاهده شود، احکام این مبحث باید ملاک عمل قرار گیرد.

3-1-16 تغییر مقررات

1-3-1-16اگر قسمتی از این مقررات حذف شود یا تغییر کند، موجب بی‌اعتبار شدن قسمت‌های دیگر نمی‌شود.

2-3-1-16 استفاده از تأسیسات ساختمان‌های موجود که طبق قسمت حذف شده یا تغییر یافته قبلاً اجرا شده باشد، مجاز است. ولی توسعه ساختمان‌های موجود نباید طبق قسمت حذف شده از مقررات پیشین باشد و باید طبق مقررات جدید اجرا شود.

4-1-16 ساختمان‌های موجود

1-4-1-16 تأسیسات بهداشتی ساختمان‌های موجود، که پیش از زمان انتشار رسمی این مبحث از مقررات به طور قانونی مورد استفاده قرار گرفته‌اند، مشمول الزام قانونی رعایت مقررات این مبحث نمی‌باشند.

2-4-1-16 هر نوعی تغییر یا نوسازی در تأسیسات بهداشتی ساختمان‌های موجود باید با رعایت الزامات مندرج در این مبحث انجام گیرد.

3-4-1-16 اگر تغییر، توسعه یا نوسازی که در ساختمان‌های موجود صورت می‌گیرد، موجب افزایش مقدار آب، فاضلاب یا آب باران ساختمان شود، طرح تأسیسات مربوطه باید بر اساس و طبق الزامات این مبحث تصحیح شود.

4-4-1-16 تعمیر و تغییر جزئی در تأسیسات بهداشتی ساختمان‌های موجود مجاز است که طبق وضعیت موجود صورت گیرد، به شرط آن که با رعایت شرایط ایمنی و بهداشتی و مورد تأیید باشد.

5-4-1-16 هرگونه تغییر در کاربری ساختمان، که بر الزامات مندرج در این مبحث از مقررات در مورد تأسیسات بهداشتی ساختمان اثر بگذارد، باید مورد تأیید قرار گیرد. باید تأیید شود که این تغییر کاربری از نظر ایمنی و بهداشتی اثر زیان بخش ندارد

6-4-1-16 از زمان انتشار رسمی این مبحث، ادامه کار در ساختمان‌های نیمه تمام باید با رعایت الزامات این مبحث انجام شود.

5-1-16 راهبری و نگهداری

1-5-1-16 راهبری و نگهداری تأسیسات بهداشتی ساختمان باید با رعایت الزامات این مبحث انجام شود.

2-5-1-16 راهبری و نگهداری تأسیسات بهداشتی ساختمان‌های موجود باید با رعایت الزاماتی، که آن تأسیسات بر طبق آن طرح و اجرا شده است انجام شود.

3-5-1-16 صاحب ساختمان یا نماینده قانونی او مسئول راهبری و نگهداری ایمن و بهداشتی تأسیسات بهداشتی ساختمان است.

6-1-16 تخریب

1-6-1-16 پیش از اقدام به تخریب هر ساختمانی که به شبکه آب یا فاضلاب شهری اتصال دارد موضوع تخریب باید قبلاً به سازمان آن شبکه شهری اطلاع داده شود.

2-6-1-16 پیش از آن که اتصال لوله‌کشی آب یا فاضلاب ساختمان از شبکه آب یا فاضلاب شهری به کلی جدا شود و کنتورها برداشته شود، نباید اجازه تخریب صادر شود.

7-1-16 مصالح

1-7-1-16 مصالحی که در تأسیسات بهداشتی ساختمان به کار می‌رود باید طبق استانداردها و مشخصات فنی مندرج در این مبحث و مورد تأیید باشد.

2-7-1-16 استفاده از مصالحی که در این مبحث برای تأسیسات بهداشتی مقرر شده است، نباید مانع استفاده از مصالح مورد تأیید دیگر شود.

3-7-1-16 ناظر ساختمان می‌تواند در موارد ضروری مصالح مشابه را تأیید کند، به شرط آن که مصالح جانشین، از نظر کیفیت، کارآیی، بهداشتی، دوام و ایمنی، هم ارز مصالحی باشد که در این مبحث از مقررات مقرر شده است.

4-7-1-16 مصالحی که در تأسیسات بهداشتی ساختمان به کار می‌رود باید در برابر شعله ور شدن مقاوم باشد.

5-7-1-16 استفاده از مصالح کار کرده یا معیوب مجاز نیست.

6-7-1-16 ناظر ساختمان باید از مالک ساختمان یا مجری تأسیسات بهداشتی مدارک فنی کافی درباره کیفیت فنی و آزمایش هر قلم از مصالح را طلب کند و نسبت به مناسب بودن آن برای کار مورد نظر اطمینان یابد. هزینه لازم برای آزمایش کیفیت و تهیه مدارک فنی لازم به عهده مالک ساختمان است.

8-1-16 مدارک فنی

1-8-1-16 مالک ساختمان یا نماینده قانونی او باید پیش از صدور پروانه، مدارک فنی لازم را،به ترتیبی که در احکام قانونی مندرج در (16-1-1-4) آمده، به منظور مطابقت با الزامات این مبحث از مقررات و تایید آن ارائه دهد.

2-8-1-16 نقشه‌ها و مشخصات فنی که برای تأیید ارائه می‌شود، باید شامل پلان‌ها و دیاگرام‌ها و جزئیات لازم باشد که در آن‌ها قطر و مشخصات لوله‌ها، جهت جریان سیال در لوله‌ها، شیب‌بندی لازم، مقدار جریان و محل لوازم بهداشتی و دیگر متعلقات لوله‌کشی توزیع آب سرد و گرم مصرفی، فاضلاب بهداشتی، هواکش فاضلاب و آب باران، نشان داده شده باشد.

الف) نقشه‌ها باید شامل پلان محوطه اختصاصی باشد که در آن محل اتصال شبکه آب شهری و شبکه فاضلاب شهری به لوله‌کشی ساختمان مشخص شده باشد.

ب) در صورتی که در محل ساختمان شبکه آب شهری یا شبکه فاضلاب شهری وجود نداشته باشد، باید در نقشه‌های محوطه محل و چگونگی دریافت آب مصرفی و دفع فاضلاب ساختمان مشخص شود و مورد تایید قرار گیرد.

3-8-1-16 مدارک فنی باید توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی، دارای صلاحیت حرفه‌ای و پروانه‌ای اشتغال به کار مهندسی در تأسیسات ساختمان تهیه شده باشد.

4-8-1-16 اگر در جریان طراحی یا اجرای کار تغییراتی در نقشه‌ها یا مشخصات فنی داده شود باید پیش از اقدام به این تغییرات نوع و علت آن به اطلاع ناظر ساختمان برسد و نقشه‌ها یا مشخصات تغییر یافته مورد تأیید قرار گیرد.

9-1-16 بازرسی و آزمایش

1-9-1-16 ناظر ساختمان باید در جریان پیشرفت کارهای اجرایی تا پایان کار از مصالح و دستگاه‌ها و چگونگی اجرای فنی کار بازرسی به عمل آورد و مدارک لازم را درباره نتیجه بازرسی تهیه کند.

2-9-1-16 پیش از اجرای لوله‌کشی و نصب لوازم بهداشتی صاحب کار یا نماینده قانونی او باید مدارک کافی درباره استانداردهای ساخت و آزمایش هر یک از اقلام مصالح، شرح کار، جزئیات و نتیجه آزمایش در کارخانه سازنده و دیگر اطلاعاتی که مطابقت آن را با الزامات مندرج در این مبحث از مقررات نشان دهد برای تأیید ارائه دهد.

3-9-1-16 بازرسی و آزمایش و صدور تأییدیه هر قسمت از تأسیسات بهداشتی باید پیش از آن که آن قسمت با مصالح ساختمانی پوشانده شود، انجام شود.

الف) بازرسی و آزمایش قسمتی از لوله‌کشی که در زیر سطح تراز زمین نصب می‌شود باید، پیش از ساخت کانال‌ها و ترنچ‌ها و نصب لوله در آن‌ها، و پیش از پوشش این کانال‌ها و ترنچ‌ها انجام شود.

4-9-1-16 روش‌های آزمایش لوله‌کشی توزیع آب مصرفی لوله‌کشی فاضلاب بهداشتی، لوله‌کشی هواکش فاضلاب و لوله‌کشی آب باران باید با رعایت الزاماتی باشد که در هر یک از فصلهای این مبحث از مقررات مقرر شده است.

الف) آزمایش نهایی باید پس از انجام کامل لوله‌کشی و نصب دستگاه‌ها و در زمانی صورت گیرد که ساختمان و تأسیسات آن کامل و آماده بهره‌برداری باشد.

ب) دستگاه‌ها، لوازم، ابزار و نیروی انسانی مورد نیاز برای آزمایش باید توسط مالک ساختمان یا نماینده قانونی او فراهم شود.

پ) در صورتی که تمام یا قسمتی از تأسیسات بهداشتی با الزامات مندرج در این مبحث از مقررات مطابقت نداشته باشد، باید برای رفع نقص و تصحیح آن اقدام شود و روند بازرسی و آزمایش تکرار شود.

5-9-1-16 در پایان عملیات تهیه و نصب تأسیسات بهداشتی ساختمان، باید از طرف ناظر ساختمان بازرسی نهایی صورت گیرد و پیش از صدور گواهی تأیید کل کار همه مواردی که با الزامات مندرج در این مبحث از مقررات مغایرت دارد صورت‌برداری و تصحیح شود.

الف) در صورت مطابقت تأسیسات نصب شده با الزامات مندرج در این مبحث از مقررات باید از طرف ناظر ساختمان گواهی تأیید صادر شود.